Γράφει ο Παναγιώτης Κωνσταντίνου4
Πολλαπλάσια κεφάλαια από αυτά που επενδύθηκαν με το σχέδιο Μάρσαλ για την ανοικοδόμηση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο θα πρέπει να επενδύσει η Ευρώπη σύμφωνα με τον Μάριο Ντράγκι για να βγει από το οικονομικό τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει.
Με την πολυαναμενόμενη έκθεσή του, που συντάχθηκε κατ΄ εντολή της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ εξόργισε τα «γεράκια» της ΕΕ, καθώς τάχθηκε υπέρ της ανάληψης κοινού χρέους για τη χρηματοδότηση των δυσθεώρητων προτεινόμενων επενδύσεων.
Η εν λόγω πρόταση χαρακτηρίζεται εξωφρενική από τη μερίδα των ευρωπαίων, που αντιτάσσονται παραδοσιακά στην έκδοση ευρωομολόγων. Είναι χαρακτηριστικό πως μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης Ντράγκι, διπλωμάτης της ΕΕ, μιλώντας στους Financial Times, υπογράμμισε πως «το να προτείνουμε κοινό δανεισμό στο τρέχον πολιτικό κλίμα σε ολόκληρη την ΕΕ είναι απολύτως απαράδεκτο». Όμως και η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ντράγκι για την παρουσίαση της έκθεσης, θέλησε να πάρει αποστάσεις από την εν λόγω πρόταση, υπογραμμίζοντας πως πρόκειται για ένα «πολύ ευαίσθητο θέμα».
Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην έκθεση παρουσιάζει τις προτάσεις του για να ανακοπεί η οικονομική παρακμή της ΕΕ, η οποία, όπως επισημαίνεται, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια «υπαρξιακή πρόκληση». Η Ενωση χρειάζεται πολύ περισσότερο συντονισμό στην βιομηχανική πολιτική, ταχύτερες αποφάσεις και μαζικές επενδύσεις, αν θέλει να συμβαδίσει στον οικονομικό τομέα με ανταγωνιστές όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα, σημείωσε ο Ντράγκι.
Χρειάζεται ένα υπερδιπλάσιο «Σχέδιο Μάρσαλ»
Στην πολυσέλιδη έκθεσή του επισημαίνει πως στόχος θα πρέπει να είναι η ΕΕ να ξεφύγει από το κατώφλι της χαμηλή παραγωγικότητας και της αδύναμης ανάπτυξης, στο οποίο έχει περιέλθει διολισθαίνοντας πίσω από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος απαιτείται ένα άνευ προηγουμένου επίπεδο επενδύσεων, υπερδιπλάσιο από αυτό του σχεδίου Μάρσαλ που εφαρμόστηκε μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, στα τέλη της δεκαετίας του ’40 και στις αρχές της δεκαετίας του ’50. Ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ κάλεσε την ΕΕ να αυξήσει τις επενδύσεις κατά 800 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως ώστε να χρηματοδοτήσει ριζικές και άμεσες μεταρρυθμίσεις. Πρόκειται για ένα ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στο 5% του ΑΕΠ της ΕΕ, πολύ υψηλότερο από το 1%-2% του Σχεδίου Μάρσαλ μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Αναγκαία η ανάληψη κοινού χρέους»
Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι τάχθηκε αναφανδόν υπέρ του κοινού δανεισμού από την ΕΕ. «Ο ιδιωτικός τομέας είναι απίθανο να μπορέσει να χρηματοδοτήσει τη μερίδα του λέοντος αυτών των επενδύσεων χωρίς τη στήριξη του δημόσιου τομέα», τόνισε ο Ντράγκι, προσθέτοντας ότι «θα χρειαστεί κάποια κοινή χρηματοδότηση για επενδύσεις σε βασικά ευρωπαϊκά δημόσια αγαθά, όπως η πρωτοποριακή καινοτομία».
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Μάριο Ντράγκι υπογραμμίζει πως το κρίσιμο στοιχείο είναι η κοινή ανάληψη χρέους από τα κράτη μέλη της ΕΕ ώστε να χρηματοδοτηθούν οι βιομηχανικές και αμυντικές ανάγκες. «Η ΕΕ θα πρέπει να κινηθεί προς την τακτική έκδοση κοινών ασφαλών περιουσιακών στοιχείων για να επιτρέψει κοινά επενδυτικά σχέδια μεταξύ των κρατών μελών και να βοηθήσει στην ενοποίηση των κεφαλαιαγορών», αναφέρει η έκθεση, υποστηρίζοντας την ιδέα των ευρωομολόγων, μέσω των οποίων τα κράτη μέλη της ΕΕ εκδίδουν συλλογικό χρέος.
Πρόκειται για μια πρόταση που μέχρι σήμερα απορρίπτεται κατηγορηματικά από το αποκαλούμενο «μπλοκ των φειδωλών» με προεξάρχουσες τη Γερμανία, την Ολλανδία και χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά. Το βασικό επιχείρημα των «γερακιών» της ΕΕ είνα πως αρνούνται να χρεωθούν για να καλύψουν τα κενά άλλων κρατών - μελών της ΕΕ.
Η μοναδική περίπτωση που υπήρξε συναίνεση σε κοινό χρέος ήταν το ταμείο για τη διαχείριση της πανδημίας Covid19. Η ΕΕ θα πρέπει «να συνεχίσει την έκδοση εργαλείων κοινού χρέους για την χρηματοδότηση κοινών προγραμμάτων επενδύσεων με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας και της ασφάλειας της ΕΕ», σημειώνει στην εισαγωγή της έκθεσης ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, επισημαίνοντας το οικονομικό «χάσμα» που χωρίζει την Ευρώπη από τις ΗΠΑ.
«Θα πρέπει να εγκαταλείψουμε τη ψευδαίσθηση ότι η αναβλητικότητα μπορεί να διατηρεί τη συναίνεση. Η αναβλητικότητα οδήγησε σε πιο αργή ανάπτυξη. Έχουμε φτάσει σε ένα σημείου κατά το οποίο θα πρέπει να επιλέξουμε είτε να αναλάβουμε δράση, είτε να διακινδυνεύσουμε την ευημερία, το περιβάλλον και την ελευθερία μας», αναφέρει ο Μάριο Ντράγκι. Η εν λόγω αναφορά εκλαμβάνεται από ορισμένες πλευρές και ως προτροποπή να παρακαμφθούν όσοι διαφωνούν με κρίσιμες ενέργειες, όπως για παράδειγμα η ανάληψη κοινού χρέους.
Πρόβλημα το ενεργειακό κόστος
Ως βασικό παράγοντα για τα δεινά της Ευρώπης, ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ υπογραμμίζει και το ενεργειακό κόστος για τη βιομηχανία. Μετά τη σύγκρουση με τη Ρωσία, η οποία προμήθευε την ΕΕ με φτηνή ενέργεια (κυρίως φυσικό αέριο), το ενεργειακό κόστος έχει εκτοξευτεί με αποτέλεσμα η ευρωπαϊκή βιομηχανία να αναγκάζεται να πληρώνει 158% περισσότερο για ηλεκτρική ενέργεια από ό,τι στις ΗΠΑ και 345% περισσότερο για φυσικό αέριο.
Ο Μάριο Ντράγκι υποστήριξε την αναμόρφωση της αγοράς ενέργειας, έτσι ώστε η τιμή ρεύματος από ανανεώσιμες πηγές να μην υπαγορεύεται πλέον από το κόστος των ακριβότερων ορυκτών καυσίμων. «Χρειάζεται ένας συνδυασμός της απαλλαγής από τον άνθρακα με την ανταγωνιστικότητα», ανέφερε επίσης ο ίδιος σε άρθρο του στον Economist. «Εάν οι φιλόδοξοι κλιματικοί στόχοι της Ευρώπης συνδυάζονται με ένα συνεκτικό σχέδιο για την επίτευξή τους, η απαλλαγή από τη χρήση άνθρακα θα είναι μια ευκαιρία. Εάν όμως η ΕΕ αποτύχει να συντονίσει τις πολιτικές της, υπάρχει κίνδυνος η απαλλαγή από τον άνθρακα να είναι αντίθετη με την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη», τόνισε.
«Η ευκαιρία της νέας τεχνολογικής εποχής»
Τέλος ο Μάριο Ντράγκι αναφέρεται και στην άνθηση της τεχνητής νοημοσύνης, υποστηρίζοντας πως η νέα εποχή που φέρνει αποτελεί μια «ευκαιρία» για την Ευρώπη «να επανορθώσει τις αδυναμίες της στην καινοτομία και την παραγωγικότητα και να αποκαταστήσει τις παραγωγικές της δυνατότητες». Για αυτό προτείνει την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης και στις υπάρχουσες βιομηχανίες.
«Η Ευρώπη έχασε σε μεγάλο βαθμό την ψηφιακή επανάσταση και τα κέρδη παραγωγικότητας που έφερε. Στην πραγματικότητα, το χάσμα παραγωγικότητας μεταξύ ΕΕ και Αμερικής από το 2000 εξηγείται σε μεγάλο βαθμό από τον τεχνολογικό τομέα. Η ΕΕ παραμένει αδύναμη στις αναδυόμενες τεχνολογίες που θα οδηγήσουν τη μελλοντική ανάπτυξη. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες ειδικεύονται σε ώριμες τεχνολογίες όπου οι δυνατότητες για καινοτομίες είναι περιορισμένες», επισήμανε ο Ντράγκι στο άρθρο του στον Economist για τα βασικά σημεία της έκθεσής του, προσθέτοντας:
«Το πρόβλημα δεν είναι ότι η Ευρώπη στερείται ιδεών ή φιλοδοξιών. Αλλά η καινοτομία μπλοκάρεται στο επόμενο στάδιο: δεν μεταφράζεται σε εμπορευματοποίηση και οι καινοτόμες εταιρείες που θέλουν να αναπτυχθούν παρεμποδίζονται από ασυνεπείς και περιοριστικούς κανονισμούς. Πολλοί Ευρωπαίοι επιχειρηματίες προτιμούν να αναζητήσουν χρηματοδότηση από αμερικανικά κεφάλαια και να επεκταθούν στην αμερικανική αγορά».
«Η ΕΕ πρέπει να αλλάξει πορεία. Ένας αδύναμος τεχνολογικός τομέας δεν οδηγεί μόνο σε απώλεια των ευκαιριών ανάπτυξης της επερχόμενης επανάστασης της τεχνητής νοημοσύνης. Εμποδίζει επίσης την καινοτομία σε ένα ευρύ φάσμα παρακείμενων τομέων - όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα, τα αυτοκίνητα και η άμυνα - όπου η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στις επιχειρήσεις θα είναι κρίσιμη για την ανταγωνιστικότητα».
https://www.ieidiseis.gr/kosmos/261161/poious-eksorgise-o-dragki-me-tis-protaseis-tou-gia-ti-sotiria-tis-ee-xreiazontai-800-dis-evro
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου