Σπύρος Σιδέρης
Λίγες ώρες πριν από την έναρξη της διήμερης ετήσιας Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ - 11 με 12 Ιουλίου - ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, ανακοίνωσε ότι Τουρκία και Σουηδία κατέληξαν σε συμφωνία για το ΝΑΤΟ.
Είχε προηγηθεί πρώτα, το απόγευμα της Δευτέρας, η τριμερής συνάντηση μεταξύ του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, του ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και του Σουηδού Πρωθυπουργού Ουλφ Κρίστερσον, όπου συζητήθηκε το θέμα της ένταξης της σκανδιναβικής χώρας, αλλά και οι αντιρρήσεις της Τουρκίας σε θέματα ασφαλείας καθώς και η ευρωπαϊκή της πορεία.
Μετά την τριμερή συνάντηση ο Τούρκος Πρόεδρος είχε τετ - α - τετ με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, όπου σύμφωνα με τον Βέλγο αξιωματούχο είχε μια «ήταν καλή συνάντηση» προσθέτοντας ότι «εξερευνήσαμε τις ευκαιρίες ώστε η συνεργασία μας να ξαναγίνει σημαντική και να ενεργοποιήσουμε εκ νέου τις σχέσεις μας».
Η συνάντηση με τον Ευρωπαίο αξιωματούχο ήταν τελικά το κλειδί που άνοιξε την πόρτα για την είσοδο της Σουηδίας στην Βορειοατλαντική Συμμαχία, σύμφωνα με τουρκικές πηγές που επικαλείται το Πρακτορείο Anadolu.
Όπως σημειώνει το τουρκικό κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο, σύμφωνα με ανώτερο Τούρκο Αξιωματούχο, η Τουρκία έλαβε πλήρη υποστήριξη για τη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της άρσης των κυρώσεων και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων, ζητήματα που είχε ψηλά στην ατζέντα της η Άγκυρα.
Μετά τις κρίσιμες συνομιλίες και τις διαβεβαιώσεις προς την Τουρκία, τόσο από τον Σαρλ Μισέλ, όσο και από την Σουηδία, η οποία φέρεται να υποστηρίζει ενεργά τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της επικαιροποίησης της τελωνειακής ένωσης και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων, ο Στόλτενμπεργκ ανακοίνωσε ότι «Τουρκία-Σουηδία κατέληξαν σε συμφωνία για το ΝΑΤΟ» προσθέτοντας ότι «η ολοκλήρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ αποτελεί ιστορικό βήμα».
«Υπογράψαμε μια δήλωση με τον κ. Ερντογάν, τον κ. Κρίστερσον. Ο κ. Ερντογάν θα φέρει την εγκριτική απόφαση για τη Σουηδία στο Κοινοβούλιο. Αυτό είναι μια συμβολή στον αγώνα μας κατά της τρομοκρατίας. Είναι μια συμβολή στην ασφάλεια της Τουρκίας. Μετά τη συμφωνία μας στη Μαδρίτη, οι χώρες συνεργάζονται στενότερα μεταξύ τους. Η Σουηδία άλλαξε το νόμο και απελευθέρωσε τις εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία. Η συνεργασία της Σουηδίας θα συνεχιστεί και μετά την ένταξή της στο ΝΑΤΟ» σημείωσε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ για να προσθέσει ότι «για πρώτη φορά, θα διοριστεί στο ΝΑΤΟ ειδικός συντονιστής για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας».
Όπως εξήγησε ο Στόλτενμπεργκ ο Ερντογάν και ο Κρίστερσον δεν άλλαξαν γνώμη, αλλά βρήκαν κοινό έδαφος στο Βίλνιους, προκειμένου να συνεχίσουν από εδώ και πέρα.
«Θα συνεχίσουμε πιο δυναμικά από εδώ και στο εξής. Αυτή είναι μια ιστορική μέρα» είπε ο Γραμματέας του ΝΑΤΟ, προσθέτοντας ότι «θα καθοριστεί ένας οδικός χάρτης. Θα έρθουν κοντά σε κοινές ανησυχίες για την ασφάλεια. Αυτό ήταν ένα θέμα που πρότεινε η σουηδική πλευρά και η Τουρκία το αποδέχθηκε. Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας είναι μια από τις κύριες αρμοδιότητες του ΝΑΤΟ. Τώρα θα έχουμε έναν συντονιστή. Με αυτόν τον τρόπο, πιστεύουμε ότι θα έχουμε μια ισχυρότερη καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Όπως θα ενισχύσει το έργο μας, το ίδιο θα συμβεί και για την Τουρκία» συνέχισε ο Στόλτενμπεργκ.
Αναφερόμενος στις δεσμεύσεις της Σουηδίας ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ τόνισε ότι «ως μέλος της ΕΕ, η Σουηδία αποφάσισε ότι θα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί στη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας. Η Τουρκία και η Σουηδία έχουν συμφωνήσει για την απελευθέρωση των θεωρήσεων και την τελωνειακή ένωση. Το ΝΑΤΟ δεν αποτελεί μέρος αυτής της διαδικασίας. Δεδομένου ότι η Σουηδία είναι μέλος της ΕΕ, θα υποστηρίξει την Τουρκία σε αυτή τη διαδικασία ως σύμμαχος του ΝΑΤΟ. Δεν πρόκειται για απόφαση του ΝΑΤΟ. Είναι μια δήλωση της Τουρκίας, της Σουηδίας και του ΝΑΤΟ. Αν λέω κάτι εδώ, το λέω εκ μέρους του ΝΑΤΟ. Δεν πρόκειται για αποφάσεις του ΝΑΤΟ, αλλά για αποφάσεις της Τουρκίας και της Σουηδίας. Η διεύρυνση της ΕΕ είναι θέμα της ίδιας της ΕΕ».
Η Ανακοίνωση του ΝΑΤΟ:
«Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Πρωθυπουργός της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ συναντήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία συνεργάστηκαν στενά για την αντιμετώπιση των θεμιτών ανησυχιών της Τουρκίας για την ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά τη συνεργασία της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκική Δημοκρατία, όλα τα βήματα που προβλέπονται στο τριμερές μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022.
Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που συστάθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφάλειας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας κατά περίπτωση. Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφαλείας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως βάση για τη συνέχιση του αγώνα της κατά της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι δεν θα παράσχει στήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία.
Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί και μετά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας Στόλτενμπεργκ επιβεβαίωσε επίσης εκ νέου ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, από τον Γενικό Γραμματέα της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την Αντιτρομοκρατία.
Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, εμπόδια ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε προς την κατεύθυνση της εξάλειψης τέτοιων εμποδίων.
Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν επίσης να εντείνουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO). Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα επιδιώξουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων. Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων.
Σε αυτή τη βάση, και δεδομένων των επιταγών της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκική Δημοκρατία θα διαβιβάσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση.»
Πριν ξεκινήσει το ταξίδι του στο Βίλνιους της Λιθουανίας το μεσημέρι της Δευτέρας, ο Τούρκος Πρόεδρος κάλεσε την ΕΕ, πρώτα να ανοίξει τον δρόμο για την Τουρκία στην ΕΕ και μετά να ανοίξει ο δρόμος για την Σουηδία στο ΝΑΤΟ.
«Σύντομα θα ταξιδέψουμε στο Βίλνιους για να συμμετάσχουμε στη Σύνοδο Κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων του ΝΑΤΟ που θα ξεκινήσει αύριο. Πραγματοποιούμε τη σύνοδο κορυφής μας σε μια εποχή που ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αυξήσει τις αρνητικές επιπτώσεις του στην παγκόσμια σταθερότητα και ασφάλεια. Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, θα ανταλλάξουμε απόψεις και θα λάβουμε σημαντικές αποφάσεις για την άμυνα και την ασφάλεια της γεωγραφίας του ΝΑΤΟ» σημείωσε ο Ερντογάν κατά τη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε από το αεροδρόμιο Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης.
Συνεχίζοντας είπε ότι «θα επανεξετάσουμε τις αποφάσεις που ελήφθησαν στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης για την ενίσχυση της αποτροπής και της αμυντικής δομής της Συμμαχίας και την υποστήριξη των εταίρων, ιδίως της Ουκρανίας. Θα οργανώσουμε επίσης την πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ για την Ουκρανία, το οποίο ιδρύθηκε ως ένδειξη της υποστήριξης του ΝΑΤΟ και των συμμάχων προς την Ουκρανία. Πιστεύουμε ότι ο τερματισμός του πολέμου με μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη το συντομότερο δυνατό θα διευκολύνει περαιτέρω την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ».
Όπως είπε επίσης «στη Μαδρίτη, συμφωνήσαμε να επικαιροποιήσουμε τα αμυντικά σχέδια της συμμαχίας και προβλέψαμε την έγκρισή τους στη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους. Όπως πάντα, ενεργήσαμε με την αλληλεγγύη της συμμαχίας, παρά τις προσπάθειες να χειροτερέψουν τα πράγματα σε αυτή τη διαδικασία. Στο Βίλνιους, θα αξιολογήσουμε το έργο που επιτελέστηκε προκειμένου να περάσουμε σε μια νέα φάση των προσπαθειών του ΝΑΤΟ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Ένα άλλο σημαντικό αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής θα είναι η ανανέωση της δέσμευσης για το ελάχιστο 2% των αμυντικών δαπανών. Βέβαια, ενώ από τη μία πλευρά γίνεται λόγος για αύξηση των αμυντικών δαπανών, από την άλλη πλευρά βλέπουμε επίσης ότι τα φρένα είναι πατημένα με περιορισμούς» αφήνοντας αιχμές για τα F-16 και το εμπάργκο όπλων από την Σουηδία.
Σε ό,τι αφορά τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, ο Ερντογάν είπε ότι «πιστεύουμε ότι ο τερματισμός του πολέμου με μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη το συντομότερο δυνατό θα διευκολύνει περαιτέρω τη διαδικασία ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ» ενώ πρόσθεσε ότι στη Σύνοδο Κορυφής, θα επαναλάβω την έκκλησή μας προς τους συμμάχους που επιβάλλουν κυρώσεις και περιορισμούς στην Τουρκία να κάνουν γρήγορα πίσω από αυτό το λάθος».
Σε ό,τι αφορά την Σουηδία ο Τούρκος Πρόεδρος είπε ότι «η πρόοδος της διαδικασίας ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ εξαρτάται από την εκπλήρωση των σημείων που καταγράφονται στην τριμερή συμφωνία» βάζοντας έναν επιπλέον όρο σε όσους είχε βάλει μέχρι τώρα, λέγοντας ότι «πρώτα, ανοίξτε τον δρόμο για την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στη συνέχεια θα ανοίξουμε το δρόμο για τη Σουηδία, όπως ανοίξαμε το δρόμο για τη Φινλανδία».
Χαιρετίζουν οι δυτικοί ηγέτες
Οι δυτικοί ηγέτες χαιρέτησαν την συμφωνία Σουηδίας-Τουρκίας με τον Λευκό Οίκο να εκδίδει ανακοίνωση όπου ο Αμερικανός Πρόεδρος χαιρετίζει τη δήλωση που εξέδωσαν απόψε η Τουρκία, η Σουηδία και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης του Προέδρου Ερντογάν να διαβιβάσει το Πρωτόκολλο Προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας για ταχεία επικύρωση.
«Είμαι έτοιμος να συνεργαστώ με τον Πρόεδρο Ερντογάν και την Τουρκία για την ενίσχυση της άμυνας και της αποτροπής στην ευρωατλαντική περιοχή. Ανυπομονώ να καλωσορίσω τον Πρωθυπουργό Κρίστερσον και τη Σουηδία ως τον 32ο σύμμαχό μας στο ΝΑΤΟ. Και ευχαριστώ τον Γενικό Γραμματέα Στόλτενμπεργκ για τη σταθερή ηγεσία του» καταλήγει η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου.
Από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν χαιρέτησε την απόφαση γράφοντας στο Twitter: Χαιρετίζουμε τη δέσμευση της Τουρκίας να διαβιβάσει τα πρωτόκολλα ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ στο τουρκικό κοινοβούλιο και να συνεργαστεί με το κοινοβούλιο για να εξασφαλίσει την επικύρωση. Η Σουηδία που θα γίνει ο 32ος Σύμμαχός μας στο ΝΑΤΟ θα ενισχύσει την Συμμαχία και συμβολή στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Την απόφαση της Τουρκίας και του προέδρου Ερντογάν, να ανάψει το πράσινο φως για την ένταξη της Σκανδιναβικής χώρας στην Βορειοατλαντική Συμμαχία, που ήρθε μετά από σκληρά παζάρια, χαιρέτησαν και άλλοι ηγέτες της Δύσης.
Από το Βερολίνο, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ χαιρέτισε τη συμφωνία, σημειώνοντας ότι «άνοιξε επιτέλους ο δρόμος» για την επικύρωση του ενταξιακού πρωτοκόλλου της Σουηδίας από το τουρκικό κοινοβούλιο.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ αποκαλεί με τη σειρά του την απόφαση της Τουρκίας να προωθήσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ «μια ιστορική στιγμή για το ΝΑΤΟ που μας κάνει όλους πιο ασφαλείς».
Τουρκικός Τύπος
Το ναι το Προέδρου Ερντογάν στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, χαιρετίστηκε από τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, ως επιτυχία του Τούρκου Προέδρου αφού πήρε ότι ήθελε.
Όπως σημειώνουν αναμένουν καλά νέα από την συνάντηση του Προέδρου Ερντογάν με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη στο Βίλνιους, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
https://www.ieidiseis.gr/kosmos/206259/ta-antallagmata-pou-pire-o-erntogan-apo-ee-kai-ipa-gia-to-nai-stin-entaksi-tis-souidias-sto-nato
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου