Σε θέσεις μάχης Βορράς και Νότος - Η «συνταγή» Μέρκελ για τα 750 δισ. ευρώ - Τι θα ζητήσει η Ελλάδα
«Μάχη» στη Σύνοδο Κορυφής για τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης. Τα «στρατόπεδα» και η γερμανική στρατηγική. Πότε αναμένονται οι τελικές αποφάσεις.
Ιδιαίτερα σκληρές αναμένεται να είναι σήμερα οι διαπραγματεύσεις στη Σύνοδο Κορυφής, που συνεδριάζει σήμερα μέσω τηλεδιάσκεψης, με κύριο θέμα την πρόταση της Κομισιόν για τη δημιουργία Ταμείου Ανάκαμψης, ύψους 750 δισ. ευρώ, και την πρόταση για τον πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ (2021-2027), ύψους 1,1 τρισ. ευρώ.
Οι συζητήσεις για τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης προχωρούν μετ' εμποδίων, καθώς στις αρχικές αντιδράσεις αρκετών χωρών, προστίθενται και επιφυλάξεις και αιτήματα από άλλες χώρες, με αποτέλεσμα το ζήτημα να περιπλέκεται και όλους να εκτιμούν πως σήμερα δεν αναμένεται να βγει «λευκός καπνός».
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οικονομίες της ευρωζώνης μπορούν να λάβουν 500 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 250 δισ. ευρώ σε δάνεια (750 δισ. ευρώ συνολικά) προκειμένου να καλύψουν και τις ζημιές από τον κορωνοϊό.
Όπως έγραφε το Newpost, στην σημερινή άτυπη Σύνοδο Κορυφής θα γίνει η πρώτη συζήτηση σε επίπεδο ηγετών. Οι τελικές αποφάσεις, όμως, πιθανόν να ληφθούν στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, που έχει προγραμματιστεί μέσω των διπλωματικών διαύλων - δεν έχει αναρτηθεί ακόμη στην επίσημη ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου - στις 9-10 Ιουλίου, όπως ήδη σας έχει ενημερώσει το Newpost. Τότε οι ηγέτες θα βρεθούν για πρώτη φορά δια ζώσης μετά την εκδήλωση της πανδημίας.
Η Γερμανία από την 1η Ιουλίου, θα έχει αναλάβει από την Κροατία, την σκυτάλη της προεδρίας της ΕΕ για το β´ εξάμηνο του 2020, οπότε με βάση το γεγονός ότι η πρόταση της Κομισιόν έχει ως βάση την πρόταση Μέρκελ και Μακρόν για το Ταμείο Ανάκαμψης, αναμένεται το Βερολίνο με την επιρροή που έχει να συμβάλει καθοριστικά στην άμβλυνση των αντιδράσεων και την αναζήτηση μιας χρυσής το ΗΠΑ.
Την ανάγκη η Σύνοδος Κορυφής να αποτελέσει «ένα κρίσιμο βήμα για την επίτευξη συμφωνίας σε μια επόμενη φυσική συνάντηση», επισήμανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στην επιστολή που έστειλε στους «27». «Στόχος είναι να υπάρξει σύγκλιση στο μέγεθος και τη διάρκεια των διαφόρων στοιχείων του σχεδίου αποκατάστασης, στον καλύτερο τρόπο κατανομής της βοήθειας και της αναλογίας δανείων και επιχορηγήσεων, στο μέγεθος και στη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού» τόνισε.
Οι «σκληροί»: Μεταξύ αυτών είναι οι Αυστρία, Ολλανδία, Δανία, Φινλανδία, Σουηδία που θεωρούν ότι πρέπει να μειωθεί το ποσόν των επιχορηγήσεων και να αυξηθεί των δανείων, να μπουν αυστηροί όροι στην έγκριση των προγραμμάτων και να υπάρχουν αιρεσιμότητες.
Γαλλία, Γερμανία, Τσεχία, Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία και άλλες χώρες είναι υπέρ της θέσης να πέσει το βάρος στις επιχορηγήσεις διότι τα δάνεια θα ασκούσαν πιέσεις τις υπερχρεωμένες χώρες. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν μεταξύ των οχτώ ηγετών που έστειλαν σχετική επιστολή στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προτάσσοντας τις επιχορηγήσεις έναντι των δανείων. «Αν θέλουμε να υποστηρίξουμε κράτη που έχουν πρόβλημα με υπερβολικό χρέος, πιθανότατα δεν θα βοηθήσουμε πολύ εάν [αυξήσουμε] αυτό το χρέος μέσω δανείων», επισήμανε και ο Τσέχος πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπιτς.
Η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ρουμανία, η Σλοβακία ανησυχούν ότι ενώ είναι μεταξύ των φτωχών χωρών της ΕΕ θα πάρουν λιγότερα από χώρες του νότου όπως είναι η Ιταλία, η Ισπανία, ακόμη και η Πορτογαλία. Για παράδειγμα η Ουγγαρία που με βάση τον πίνακα της Επιτροπής δικαιούται να λάβει 6,1 δισ. ευρώ, σε επιχορηγήσεις αντιδρά διότι η Πορτογαλία με παρόμοιο πληθυσμό αλλά μεγαλύτερη ανεργία, έχει λαμβάνειν σχεδόν τα διπλάσια, 12,9 δισεκ.€. Ένα ακόμη επιχείρημα των πρώην ανατολικών κρατών είναι ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και το χαμηλό ΑΕΠ τους στους τελικούς σχεδιασμούς.
Στην κατηγορία των σχετικά ευχαριστημένων είναι η Πολωνία που μαζί με την Ελλάδα είναι μέσα στις 5-6 χώρες που είναι περισσότερο κερδισμένες στην πρώτη διανομή των κονδυλίων. Γι αυτό το λόγο και στην ουσία αποχώρησε από το μπλοκ των χωρών του Βίζεγκραντ.
Σε συνάντηση της με βουλευτές του κόμματος της, CDU, η κ. Μέρκελ είχε την ευκαιρία να μιλήσει ανοικτά για την γερμανική πολιτική γραμμή ενόψει των διαπραγματεύσεων και να αποκαλύψει ότι:
- Δεν αναμένει άμεσα συμβιβασμό. Ελπίζει σε πρόοδο εντός του Ιουλίου και μετά την έναρξη της Γερμανικής Προεδρίας, όμως ακόμα δεν είναι σαφές εάν μπορούν να ολοκληρωθούν εντός Ιουλίου «τέτοια σοβαρά θέματα».
- Η συμφωνία «θα ήταν επιθυμητή γιατί εάν η ΕΕ βρεθεί χωρίς προϋπολογισμό για το 2021 και χωρίς πακέτο οικονομικής ανάπτυξης σημαίνει πως η Ευρώπη θα δείξει αδυναμία στο να λάβει αποφάσεις». Άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο για διαπραγματεύσεις μέχρι και τον Δεκέμβριο, λόγω πολυπλοκότητας των θεμάτων.
- Η Γερμανία επιθυμεί επταετές δημοσιονομικό πλαίσιο μαζί με τον 7ετή προϋπολογισμό και τα νέα κονδύλια που θα αποφασιστούν μετά από διαπραγματεύσεις των χωρών μελών. «Θα είναι «τέχνη» να συνθεδούν οι μεσοπρόθεσμες δημοσιονομικές προοπτικές μαζί με το Ταμείο Ανάκαμψης» είπε στην κοινοβουλευτική της ομάδα.
Πρόσθεσε δε ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν γίνει «πιο πολύπλοκες και ίσως αυτό κάνει την τελική συμφωνία πιο εύκολη, παραπέμποντας στην συνήθη γερμανική πολιτική για συμφωνία το τελευταίο λεπτό».
Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, σχολιάζοντας τις εργασίες της σημερινής συνόδου, έκανε λόγο για «δύσκολες συζητήσεις και μεγάλο χάσμα μεταξύ της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αρκετών ευρωπαϊκών χωρών», οι οποίες ζητούν να υπάρξουν κυρίως δάνεια (και όχι επιχορηγήσεις) και με αυστηρές προϋποθέσεις. Η Ελλάδα τάσσεται υπέρ των αυξημένων επιχορηγήσεων, ενώ δήλωσε πως εάν υπάρξουν προϋποθέσεις, αυτές θα είναι ίδιες για όλα τα κράτη-μέλη. Με δυο λόγια, «λευκός καπνός» δεν πρόκειται να υψωθεί σήμερα από τη Σύνοδο, ενώ ο δρόμος προς τα 32 δισ. ευρώ που αναλογούν στην Ελλάδα από το Ταμείο είναι μακρύς. Η Αθήνα θα αργήσει πολύ να δει το χρώμα του χρήματος. Οι πόροι από το Ταμείο θα εισρεύσουν μετά την άνοιξη του 2021, ενώ τα άλλα «πακέτα» (ΕΣΠΑ, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, πρόγραμμα SURE και ίσως και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) θα ξεκινήσουν τέλος Ιουλίου/αρχές Αυγούστου.
Προβλέπεται η ενίσχυση των πόρων συνοχής με 55 δισ. ευρώ, ένα νέο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τη ρυπογόνο παραγωγή ενέργειας σε άλλες πηγές με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, αλλά και η ενίσχυση του Γεωργικού Ταμείου και της Αγροτικής Ανάπτυξης.
- Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την κεφαλαιακή ενίσχυση υγιών επιχειρήσεων, κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις και ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ευρωπαϊκής οικονομίας. Μπορεί να τεθεί σε λειτουργία από το 2020 και θα έχει προϋπολογισμό 31 δισ. ευρώ, με στόχο να στηρίξει συνολική χρηματοδότηση 300 δισ. ευρώ μέσω μόχλευσης.
- Ο τρίτος πυλώνας περιλαμβάνει ένα νέο πρόγραμμα για την ενίσχυση της ασφάλειας της υγείας, την έρευνα, την ανθρωπιστική βοήθεια προς τρίτες χώρες και ίσως νέα προγράμματα που θα δημιουργηθούν στην πορεία του χρόνου.
newpost.gr
Οι συζητήσεις για τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης προχωρούν μετ' εμποδίων, καθώς στις αρχικές αντιδράσεις αρκετών χωρών, προστίθενται και επιφυλάξεις και αιτήματα από άλλες χώρες, με αποτέλεσμα το ζήτημα να περιπλέκεται και όλους να εκτιμούν πως σήμερα δεν αναμένεται να βγει «λευκός καπνός».
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οικονομίες της ευρωζώνης μπορούν να λάβουν 500 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 250 δισ. ευρώ σε δάνεια (750 δισ. ευρώ συνολικά) προκειμένου να καλύψουν και τις ζημιές από τον κορωνοϊό.
Όπως έγραφε το Newpost, στην σημερινή άτυπη Σύνοδο Κορυφής θα γίνει η πρώτη συζήτηση σε επίπεδο ηγετών. Οι τελικές αποφάσεις, όμως, πιθανόν να ληφθούν στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, που έχει προγραμματιστεί μέσω των διπλωματικών διαύλων - δεν έχει αναρτηθεί ακόμη στην επίσημη ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου - στις 9-10 Ιουλίου, όπως ήδη σας έχει ενημερώσει το Newpost. Τότε οι ηγέτες θα βρεθούν για πρώτη φορά δια ζώσης μετά την εκδήλωση της πανδημίας.
Η Γερμανία από την 1η Ιουλίου, θα έχει αναλάβει από την Κροατία, την σκυτάλη της προεδρίας της ΕΕ για το β´ εξάμηνο του 2020, οπότε με βάση το γεγονός ότι η πρόταση της Κομισιόν έχει ως βάση την πρόταση Μέρκελ και Μακρόν για το Ταμείο Ανάκαμψης, αναμένεται το Βερολίνο με την επιρροή που έχει να συμβάλει καθοριστικά στην άμβλυνση των αντιδράσεων και την αναζήτηση μιας χρυσής το ΗΠΑ.
Την ανάγκη η Σύνοδος Κορυφής να αποτελέσει «ένα κρίσιμο βήμα για την επίτευξη συμφωνίας σε μια επόμενη φυσική συνάντηση», επισήμανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στην επιστολή που έστειλε στους «27». «Στόχος είναι να υπάρξει σύγκλιση στο μέγεθος και τη διάρκεια των διαφόρων στοιχείων του σχεδίου αποκατάστασης, στον καλύτερο τρόπο κατανομής της βοήθειας και της αναλογίας δανείων και επιχορηγήσεων, στο μέγεθος και στη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού» τόνισε.
Τα «στρατόπεδα»
Αυτήν τη στιγμή τρία είναι τα «στρατόπεδα» που έχουν συγκροτηθεί μέσα στους κόλπους των «27».Οι «σκληροί»: Μεταξύ αυτών είναι οι Αυστρία, Ολλανδία, Δανία, Φινλανδία, Σουηδία που θεωρούν ότι πρέπει να μειωθεί το ποσόν των επιχορηγήσεων και να αυξηθεί των δανείων, να μπουν αυστηροί όροι στην έγκριση των προγραμμάτων και να υπάρχουν αιρεσιμότητες.
Γαλλία, Γερμανία, Τσεχία, Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία και άλλες χώρες είναι υπέρ της θέσης να πέσει το βάρος στις επιχορηγήσεις διότι τα δάνεια θα ασκούσαν πιέσεις τις υπερχρεωμένες χώρες. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν μεταξύ των οχτώ ηγετών που έστειλαν σχετική επιστολή στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προτάσσοντας τις επιχορηγήσεις έναντι των δανείων. «Αν θέλουμε να υποστηρίξουμε κράτη που έχουν πρόβλημα με υπερβολικό χρέος, πιθανότατα δεν θα βοηθήσουμε πολύ εάν [αυξήσουμε] αυτό το χρέος μέσω δανείων», επισήμανε και ο Τσέχος πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπιτς.
Η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ρουμανία, η Σλοβακία ανησυχούν ότι ενώ είναι μεταξύ των φτωχών χωρών της ΕΕ θα πάρουν λιγότερα από χώρες του νότου όπως είναι η Ιταλία, η Ισπανία, ακόμη και η Πορτογαλία. Για παράδειγμα η Ουγγαρία που με βάση τον πίνακα της Επιτροπής δικαιούται να λάβει 6,1 δισ. ευρώ, σε επιχορηγήσεις αντιδρά διότι η Πορτογαλία με παρόμοιο πληθυσμό αλλά μεγαλύτερη ανεργία, έχει λαμβάνειν σχεδόν τα διπλάσια, 12,9 δισεκ.€. Ένα ακόμη επιχείρημα των πρώην ανατολικών κρατών είναι ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και το χαμηλό ΑΕΠ τους στους τελικούς σχεδιασμούς.
Στην κατηγορία των σχετικά ευχαριστημένων είναι η Πολωνία που μαζί με την Ελλάδα είναι μέσα στις 5-6 χώρες που είναι περισσότερο κερδισμένες στην πρώτη διανομή των κονδυλίων. Γι αυτό το λόγο και στην ουσία αποχώρησε από το μπλοκ των χωρών του Βίζεγκραντ.
Η «συνταγή» Μέρκελ
Λίγες μόνο ώρες πριν την Σύνοδο Κορυφής των αρχηγών κρατών της ΕΕ για το πακέτο στήριξης της Κομισιόν, η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, αποκάλυψε τις προθέσεις της.Σε συνάντηση της με βουλευτές του κόμματος της, CDU, η κ. Μέρκελ είχε την ευκαιρία να μιλήσει ανοικτά για την γερμανική πολιτική γραμμή ενόψει των διαπραγματεύσεων και να αποκαλύψει ότι:
- Δεν αναμένει άμεσα συμβιβασμό. Ελπίζει σε πρόοδο εντός του Ιουλίου και μετά την έναρξη της Γερμανικής Προεδρίας, όμως ακόμα δεν είναι σαφές εάν μπορούν να ολοκληρωθούν εντός Ιουλίου «τέτοια σοβαρά θέματα».
- Η συμφωνία «θα ήταν επιθυμητή γιατί εάν η ΕΕ βρεθεί χωρίς προϋπολογισμό για το 2021 και χωρίς πακέτο οικονομικής ανάπτυξης σημαίνει πως η Ευρώπη θα δείξει αδυναμία στο να λάβει αποφάσεις». Άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο για διαπραγματεύσεις μέχρι και τον Δεκέμβριο, λόγω πολυπλοκότητας των θεμάτων.
- Η Γερμανία επιθυμεί επταετές δημοσιονομικό πλαίσιο μαζί με τον 7ετή προϋπολογισμό και τα νέα κονδύλια που θα αποφασιστούν μετά από διαπραγματεύσεις των χωρών μελών. «Θα είναι «τέχνη» να συνθεδούν οι μεσοπρόθεσμες δημοσιονομικές προοπτικές μαζί με το Ταμείο Ανάκαμψης» είπε στην κοινοβουλευτική της ομάδα.
Πρόσθεσε δε ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν γίνει «πιο πολύπλοκες και ίσως αυτό κάνει την τελική συμφωνία πιο εύκολη, παραπέμποντας στην συνήθη γερμανική πολιτική για συμφωνία το τελευταίο λεπτό».
Τι θα ζητήσει η Ελλάδα - Σταϊκούρας: Δύσκολες συζητήσεις
Από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως τόνισε και στην τηλεδιάσκεψη της Συνόδου Κορυφής των ηγετών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, την Τετάρτη, θα επισημάνει την ανάγκη να υπάρξει συμφωνία εντός του Ιουλίου ενώ αναμένεται να θέσει και το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας έχοντας υπογραμμίσει ότι την ανάγκη να σταλεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση κοινό αυστηρό μήνυμα προς την Τουρκία, ότι δεν μπορεί να επιτραπεί μια υποψήφια προς ένταξη χώρα, να απειλεί χώρες, μέλη της Ε.Ε. ζητώντας η ευρωπαϊκή αντίδραση να μην μείνει μόνο σε επίπεδο δηλώσεων.Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, σχολιάζοντας τις εργασίες της σημερινής συνόδου, έκανε λόγο για «δύσκολες συζητήσεις και μεγάλο χάσμα μεταξύ της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αρκετών ευρωπαϊκών χωρών», οι οποίες ζητούν να υπάρξουν κυρίως δάνεια (και όχι επιχορηγήσεις) και με αυστηρές προϋποθέσεις. Η Ελλάδα τάσσεται υπέρ των αυξημένων επιχορηγήσεων, ενώ δήλωσε πως εάν υπάρξουν προϋποθέσεις, αυτές θα είναι ίδιες για όλα τα κράτη-μέλη. Με δυο λόγια, «λευκός καπνός» δεν πρόκειται να υψωθεί σήμερα από τη Σύνοδο, ενώ ο δρόμος προς τα 32 δισ. ευρώ που αναλογούν στην Ελλάδα από το Ταμείο είναι μακρύς. Η Αθήνα θα αργήσει πολύ να δει το χρώμα του χρήματος. Οι πόροι από το Ταμείο θα εισρεύσουν μετά την άνοιξη του 2021, ενώ τα άλλα «πακέτα» (ΕΣΠΑ, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, πρόγραμμα SURE και ίσως και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) θα ξεκινήσουν τέλος Ιουλίου/αρχές Αυγούστου.
Το σχέδιο της Κομισιόν βασίζεται σε τρεις πυλώνες χρηματοδότησης:
- Ο πρώτος πυλώνας θα χρηματοδοτήσει τις χώρες-μέλη με βάση τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης που θα υποβάλει καθεμία από αυτές. Τα σχέδια θα πρέπει να ενσωματώνουν επενδυτικές και μεταρρυθμιστικές προτεραιότητες συμβατές με τους ευρύτερους στόχους της Ε.Ε. για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη ανάπτυξη, αλλά και με το δημοσιονομικό πλαίσιο.Προβλέπεται η ενίσχυση των πόρων συνοχής με 55 δισ. ευρώ, ένα νέο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τη ρυπογόνο παραγωγή ενέργειας σε άλλες πηγές με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, αλλά και η ενίσχυση του Γεωργικού Ταμείου και της Αγροτικής Ανάπτυξης.
- Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την κεφαλαιακή ενίσχυση υγιών επιχειρήσεων, κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις και ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ευρωπαϊκής οικονομίας. Μπορεί να τεθεί σε λειτουργία από το 2020 και θα έχει προϋπολογισμό 31 δισ. ευρώ, με στόχο να στηρίξει συνολική χρηματοδότηση 300 δισ. ευρώ μέσω μόχλευσης.
- Ο τρίτος πυλώνας περιλαμβάνει ένα νέο πρόγραμμα για την ενίσχυση της ασφάλειας της υγείας, την έρευνα, την ανθρωπιστική βοήθεια προς τρίτες χώρες και ίσως νέα προγράμματα που θα δημιουργηθούν στην πορεία του χρόνου.
newpost.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου