Οι πολίτες καλούνται να αποφασίσουν αν εγκρίνουν ή όχι τη συμφωνία για αλλαγή του ονόματος και συνταγματική αναθεώρηση, που θα τους επιτρέψει, αν εγκριθεί και από την Ελλάδα, να ξεκινήσουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η κατάσταση είναι οριακή. Σύμφωνα με τελευταία μέτρηση, το «ναι» προηγείται με μικρή διαφορά. Το 51,1% (95% των Αλβανών και μόλις 33,5% των Σλαβομακεδόνων ) απαντά πως αποδέχεται τη συμφωνία, ενώ το 48,9% (σχεδόν αποκλειστικά Σλαβομακεδόνες) δηλώνει πως την απορρίπτει. Ωστόσο το πιο κρίσιμο μέγεθος των μετρήσεων είναι το ποσοστό της αποχής.
Αν στην κάλπη προσέλθει ποσοστό μικρότερο του 50%, τότε το δημοψήφισμα κρίνεται άκυρο. Η τελευταία δημοσκόπηση δείχνει πως μόλις το 48% δηλώνει ότι θα ψηφίσει στο δημοψήφισμα. Αντίθετα 25,2% δηλώνει πως θα απέχει και 26,8% δηλώνει αναποφάσιστο. Σημειώνεται πως περίπου 300.000 πολίτες της ΠΓΔΜ, έχουν μεταναστεύσει σε χώρες του εξωτερικού, ωστόσο είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους. Μεγάλο μέρος εξ αυτών, δύσκολα θα επιστρέψει για να ψηφίσει γεγονός, που αυξάνει σημαντικά την αποχή.
Στην αποχή φαίνεται πως στοχεύουν και οι πολέμιοι της συμφωνίας. Στη γειτονική χώρα, βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαδικτυακή εκστρατεία, κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για αύξηση της οργής και μποϊκοτάζ του δημοψηφίσματος.
Η ΠΓΔΜ είναι η τελευταία από τις χώρες των Βαλκανίων που βρίσκεται στο επίκεντρο μιας μακροχρόνιας γεωπολιτικής σύγκρουσης, μεταξύ Ρωσίας και Δύσης και σύμφωνα με αξιωματούχους της ΠΓΔΜ και της Δύσης, τους οποίους επικαλούνται οι New York Times, πίσω από αυτό το κύμα παραπληροφόρησης και Fake News βρίσκεται η Ρωσία. Πρόκειται για έναν τεράστιο αριθμό σελίδων, σχεδόν 40 νέες εμφανίζονται καθημερινά στο Facebook, μέσω των οποίων καλούνται οι πολίτες να απέχουν από τη διαδικασία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, πρόκειται για σελίδες που έχουν δημιουργηθεί εκτός ΠΓΔΜ και όπως υπογραμμίζουν δυτικοί αξιωματούχοι ταιριάζουν απόλυτα με ανάλογες παρεμβάσεις σε άλλες εκλογικές αναμετρήσεις για τις οποίες επίσης έχει κατηγορηθεί η Ρωσία.
Οι εν λόγω σελίδες πολλές φορές στοχεύουν και στις εθνοτικές διαφορές στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ και συγκεκριμένα στην ισχυρή αλβανική μειονότητα, που υποστηρίζει την αλλαγή του ονόματος και τη συνταγματική αναθεώρηση. «Θα αφήσετε τους Αλβανούς να αλλάξουν το όνομά σας;» είναι ένα από τα θέματα που κυριαρχεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με αναφορές και στην ένοπλη εξέγερση των Αλβανών αυτονομιστών το 2001, μια σύγκρουση που οδήγησε τη χώρα στο χείλος της διάλυσης. Σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, η Ρωσία φέρεται να έχει επιστρατεύσει και συνδέσμους ποδοσφαιρικών συλλόγων, χρησιμοποιώντας τους χούλιγκανς για πρόκληση επεισοδίων. Παράλληλα η Ρωσία κατηγορείται και για χρηματοδότηση εθνικιστών πολιτικών της αντιπολίτευσης, που αντιτίθενται στη συμφωνία.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως σύμφωνα με τον Μπεν Χότζες, πρώην διοικητή του Στρατού των ΗΠΑ στην Ευρώπη και σήμερα επικεφαλής στο Κέντρο Ανάλυσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής, η Ρωσία πραγματοποιεί ανάλογες κινήσεις και στην Ελλάδα, προσπαθώντας να ενισχύσει τις αντιδράσεις στο ζήτημα της ονομασίας. Υπενθυμίζεται πως πρόσφατα αποκαλύφθηκε δίκτυο στη Βόρεια Ελλάδα για αύξηση της ρωσικής επιρροής και με επιδίωξη εκτός των άλλων να αποτραπεί η κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Πρόκειται για την πολύκροτη υπόθεση που οδήγησε και στη διπλωματική ένταση μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας με την εκατέρωθεν απέλαση διπλωματών. «Όπου υπάρχει ρωγμή προσπαθούν να την εκμεταλλευτούν», σημειώνει με νόημα ο Μπεν Χότζες για τη δράση της Μόσχας.
Από την πλευρά της, η Δύση φαίνεται πως προσπαθεί να απαντήσει σε αυτή την εκστρατεία με επισκέψεις ηγετών και υψηλόβαθμων αξιωματούχων στη ΠΓΔΜ για στήριξη του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ και της συμφωνίας με την Ελλάδα. Το τελευταίο διάστημα από τα Σκόπια, μεταξύ άλλων, πέρασαν: ο υπ. Άμυνας των ΗΠΑ, Τζιμ Ματις, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στολτενμπεργκ, η καγεγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ και η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι. Το μήνυμα που έστειλαν όλοι ήταν: «Τώρα ή ποτέ».
Το θέμα της ρωσικής εμπλοκής για την υπονόμευση του δημοψηφίσματος έθεσε ανοιχτά ο υπ. Άμυνας των ΗΠΑ Τζιμ Μάτις, στην επίσκεψή του στα Σκόπια. Υπενθυμίζεται πως οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ είχαν κατηγορήσει τη Μόσχα και για απόπειρα ενορχήστρωσης πραξικοπήματος στο Μαυροβούνιο, το 2016, σε μια προσπάθεια να ανατρέψουν τη φιλοδυτική κυβέρνηση και να εκτροχιάσουν την πορεία της προς το ΝΑΤΟ.
Όπως τονίζουν οι New York Times, το Κογκρέσο έχει διαθέσει πολλά χρήματα από τον Ιανουάριο του 2017 για την καταπολέμηση της «ρωσικής παραπληροφόρησης». Μεταξύ αυτών των χρημάτων, 8 εκατομμύρια δολάρια διατέθηκαν ειδικά για την περίπτωση της ΠΓΔΜ. Ωστόσο τα χρήματα εξαντλήθηκαν σε λιγότερο από ένα χρόνο και επιπλέον δεν αξιοποιήθηκαν αποτελεσματικά, σύμφωνα με δυτικό αξιωματούχο, ο οποίος προσθέτει πως ακόμη δύο εκατομμύρια δολάρια που προορίζονταν για την καταπολέμηση της διαφθοράς, δεν έφτασαν ποτέ στη χώρα.
Εκατομμύρια δολάρια ακόμη έχουν χορηγηθεί και στον τομέα της ασφάλειας. Παράλληλα το ΝΑΤΟ παρείχε πληροφορίες για να βοηθήσει την κυβέρνηση της ΠΓΔΜ ώστε να αντιμετωπίσει τη ρωσική παρέμβαση. «Βλέπουμε τη Ρωσία να επιχειρεί να εμπλακεί και να προωθεί την παραπληροφόρηση. Όμως σε αυτή τη μάχη δεν κερδίζει», δήλωσε πριν από λίγο καιρό ο Στόλτενμπεργκ, υπογραμμίζοντας πως οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειονότητα υποστηρίζει την αλλαγή του ονόματος της χώρας.
Στο παρελθόν και ο Ζόραν Ζάεφ έχει κατηγορήσει ανοιχτά τη Μόσχα για εκστρατεία Fake News και παρέμβαση στα εσωτερικά ζητήματα της χώρας. Μάλιστα τον Μάρτιο απέλασε έναν Ρώσο διπλωμάτη. Ωστόσο τώρα φαίνεται πως έχει επιλέξει να ρίξει τους τόνους. Στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Μάτι, ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ δήλωσε πως «δεν εχει απόδειξη ρωσικής ανάμειξης στο δημοψήφισμα». «Η Ρωσία είναι φίλη της χώρας, ωστόσο είναι αντίθετη στην ένταξή μας στο ΝΑΤΟ και το λέει ξεκάθαρα», τόνισε.
Ως προς το δεύτερο σκέλος, είναι γεγονός πως η Μόσχα έχει επισημάνει σε όλους τους τόνους την αντίθεσή της με την πορεία της ΠΓΔΜ προς τη Δύση τονίζοντας πως η περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια, θα αποσταθεροποιήσει την περιοχή. «Ένας από τους κορυφαίους στόχους της εξωτερικής πολιτικής και της ασφάλειας της Ρωσίας, είναι να βάζει αναχώματα στο ΝΑΤΟ. Όπου πιστεύουν πως μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα, επιχειρούν να το πράξουν», σημείωσε αξιωματούχος του ΝΑΤΟ, ενώ ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου τόνισε πως «η προσχώρηση της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ είναι ένας από τους χειρότερους εφιάλτες της Ρωσίας».
Είναι γεγονός πως η Ρωσία, μετά την απώλεια του Μαυροβουνίου το 2017, σε καμία περίπτωση δεν θέλει να χάσει και την ΠΓΔΜ. Το Politico σε δημοσίευμά του περιγράφει τη ρωσική πρεσβεία στα Σκόπια ως «φωλιά κατασκόπων». «Η τρίτη και μικρότερη αιχμή σ’ ένα τρίγωνο που περιλαμβάνει το Βελιγράδι και τη Σόφια. Υπό την καθοδήγηση του “μυθικού” Όλεγκ Σέρμπακ, συμμαθητή του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, η πρεσβεία ανέπτυξε έναν ισχυρό μηχανισμό κατασκοπίας που επισήμως διαθέτει πέντε αξιωματικούς, εκ των οποίων ο ένας ειδικεύεται στα ενεργειακά και δύο μιλούν τέλεια Αλβανικά και είναι επικεφαλής των επαφών με την μειονότητά τους στη χώρα», αναφέρει.
Στέλεχος μυστικών υπηρεσιών ευρωπαϊκής χώρας, που βρίσκεται στη ΠΓΔΜ, σημειώνει στο Politico, πως σε αντίθεση με τους πολιτικούς, δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξος για το δυτικό και κυρίως για το ευρωπαϊκό μέλλον της ΠΓΔΜ. Από τη μία, σημειώνει, η Κίνα αυξάνει μεθοδικά και σταθερά την επιρροή της στη χώρα, καθώς αυτή αποτελεί μέρος του σύγχρονου «δρόμου του Μεταξιού» που αναπτύσσει προς την Ευρώπη και ξεκινάει από το λιμάνι του Πειραιά. Από την άλλη, σημειώνει η ίδια πηγή, η Ρωσία έχει έναν πολύ συγκεκριμένο στόχο: Να αποτύχει η προσχώρηση της ΠΓΔΜ στη Δύση. «Η διαδικασία για ένταξη στην ΕΕ θα είναι μακρά και τα κεφάλαια ανοίγουν σταδιακά», επισημαίνει με νόημα.
tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου