Ανάμεσα σε Συμπληγάδες Πέτρες η κυβέρνηση…!!!

Γράφει ο Γιάννης Σπ. Παργινός

                                                  

Μια ανάσα από το νέο έτος, η κυβέρνηση δείχνει να είναι πολιτικά κατάκοπη και με αβέβαιη δυναμική μπροστά στις προκλήσεις του 2017 που σαν βεντάγια ανοίγονται, 

τόσο στον εθνικό, όσο και στον ευρωπαϊκό ή διεθνή πολιτικό ορίζοντα. 
Το αφήγημα της ρύθμισης του χρέους εντός του λήγοντος έτους ξεθώριασε ανάμεσα στο κείμενο μιας αόριστης απόφασης του Eurogroup της 5^ης Δεκεμβρίου, - περί βραχυπρόθεσμων μέτρων - , της αναβολής στο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και της αντιπαράθεσης μεταξύ γερμανικού υπουργείου οικονομικών και ΔΝΤ, για το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων,  να διατηρείται στο έπακρον… 

        

Γερμανικό υπουργείο οικονομικών και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ερίζουν για την δυνατότητα επίτευξης των εν λόγω πλεονασμάτων. Το μεν Βερολίνο επιμένει πως είναι εφικτό και η Ελλάδα οφείλει να επιτύχει τα υψηλά πλεονάσματα του 3,5% για αρκετά χρόνια μετά το 2018 οπότε και λήγει το υλοποιούμενο πρόγραμμα, του επονομαζόμενου και Γ΄ Μνημονίου. Η Ουάσιγκτον από την δική της πλευρά, αντιτείνει πως δεν είναι εφικτή η επίτευξη των εν λόγω πλεονασμάτων.!

                                   Ποια από τις δύο πλευρές έχει δίκιο.;

          

Πέραν από την οποιαδήποτε πολιτική σκοπιμότητα στην αποδοχή ή την απόρριψη της μιας ή της άλλης άποψης…, ας  απευθυνθούμε στην οικονομική ιστορία και θεωρία. Αναμφίβολα, υπάρχουν χώρες που κατόρθωσαν να επιτύχουν υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα. Σ αυτό τον στόχο όμως συνέβαλαν, - και συμβάλλουν σε κάθε υπό εξέταση χώρα - , συγκεκριμένοι παράγοντες, όπως : 

-          Ποια οικονομική πολιτική εφαρμόζεται στην υπό εξέταση χώρα…, δηλαδή ποια είναι η οικονομική ισχύ της χώρας…

-          Σε ποια διεθνή ή έστω κι ευρωπαϊκή συγκυρία συναλλάσσεται η υπό εξέταση χώρα…, δηλαδή ποια είναι η διεθνής ή ευρωπαϊκή συγκυρία στην συγκεκριμένη χρονική περίοδο…

    

Η Ελλάδα, με μια παραγωγική δομή πλήρως αποσαρθρωμένη και με οικονομία πλήρως κατεστραμμένη, και σε περίοδο αποπληθωρισμού είναι παντελώς αδύνατον να παράξει πρωτογενή πλεονάσματα και δη της τάξεως του 3,5%, όπως επιμένουν οι δανειστές. Όποιος ισχυρίζεται το εφικτό της όλης υπόθεσης ή είναι τρελός…, ή απλά δεν έχει σχέση με την οικονομία…, ή έχει άλλους ανομολόγητους πολιτικούς στόχους…!!!

     

Την ως άνω θεμελιώδη αρχή της οικονομικής θεωρίας, συνοδευόμενη με πλείστα όσα παραδείγματα από την οικονομική ιστορία, δεν είναι δυνατόν να μην γνωρίζει το υπουργείο οικονομικών στο Βερολίνο. Κατ επέκταση κι αναλογία είναι σαφές και λίαν προφανές πως η πολιτική του Βερολίνου στοχεύσει στην έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ή στην δημιουργία Ευρωζώνης δύο ταχυτήτων ή, ακόμη, και στην δημιουργία Ειδικής Οικονομικής ζώνης στην Ελλάδα, στην οποία θα υπάρχουν φτηνά εργατικά χέρια για της βιομηχανίες του ανεπτυγμένου ευρωπαϊκού βορρά, μετά την απώλεια των φθηνών εργατικών αγορών της Ασίας. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε καθαρό προεκλογικό χρόνο και τόνο πλέον, ζητά νέα μέτρα και δεκαετή πλεονάσματα στο 3,5% και ταυτόχρονα απειλεί ξανά με «Grexit», σε περίπτωση κατά την οποία δεν ακολουθηθεί η πολιτική του.

    

Το ΔΝΤ, από την δική του πλευρά, έντεχνα διαρρέει ότι αντιστέκεται και αντιτίθεται στα θηριώδη πλεονάσματα, αλλά ταυτόχρονα ζητά… μέτρα 4,2 δις ευρώ για την επίτευξή τους.

      

Ανάμεσα στο Βερολίνο και την Ουάσιγκτον, βρίσκεται η αδύναμη Αθήνα να  αναζητά εναγωνίως πολιτική συμφωνία κορυφής. Σ αυτό το πνεύμα, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, αναλαμβάνει νέες πρωτοβουλίες , θεωρεί υποκριτική τη στάση του ΔΝΤ, σταθμίζει τις (όντως μικρές) πιθανότητες μη συμμετοχής του στο πρόγραμμα, και εκτιμά ότι «με αυτούς τους όρους, η κατάσταση δεν βγαίνει» όπως έλεγε χαρακτηριστικά κυβερνητική πηγή, στο καφενείο της βουλής σε ευήκοον πολλών παρισταμένων, κατά την πρώτη ημέρα συζήτησης του προϋπολογισμού για το νέος έτος.

                Τσακαλώτος: Δεν θα δεχθούμε παράλογες απαιτήσεις

     

Το μότο «δεν βγαίνει», που επαναλαμβάνεται ολοένα και περισσότερο, τι μπορεί να δείχνει…;;; Πολλοί σπεύδουν να προεξοφλήσουν τις πρόωρες εκλογές, οι οποίες μπορεί να μην είναι επιθυμητές, ωστόσο μπορεί να είναι αναπόφευκτες.! Υπάρχουν κι εκείνοι που ερμηνεύουν τους ψιθύρους περί εκλογών ως «πολιτική απειλή» της κυβέρνησης προς τις Βρυξέλλες καθώς η ευρωπαϊκή νομενκλατούρα ουδόλως θα τις επιθυμούσε κατά μία περίοδο κατά την οποία ολόκληρη η Ευρώπη βράζει. «Για τον Αλέξη Τσίπρα μπορεί κανείς να έχει όποια γνώμη θέλει, αλλά το ότι ο αριστερός πολιτικός προσφέρει στη σωτηρία της Ελλάδας από την κρίση δεν μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει», σχολιάζει δημοσίευμα της γερμανικής «Sueddeutsche Zeitung». Παράλληλα, το δημοσίευμα επικρίνει τη γερμανική κυβέρνηση ότι αρνούμενη την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους προκαλεί την πιθανή πτώση του Τσίπρα και «σε αυτήν την περίπτωση η κρίση θα επιτρέψει στην ευρωπαϊκή ατζέντα ταχύτερα και με πιο έντονο τρόπο, από ό,τι θα ανέμεναν όλοι»….

     

Σ αυτό το λίαν μπερδεμένο πάζλ και σε ένα διόλου πολιτικά εύκρατο κλίμα, ένα ακόμα «πολιτικό χρησμό» άφησε ξανά να αιωρείται  την Τετάρτη το βράδυ στο Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ ο Ευκλείδης Τσακαλώτος δηλώνοντας ότι η κυβέρνηση δεν θα δεχθεί «παράλογες απαιτήσεις» ούτε για νέα μέτρα, ούτε για δεκαετή πλεονάσματα στο 3,5%. Στο Πολιτικό Συμβούλιο έγινε εκτεταμένη συζήτηση και για τον ρόλο του ΔΝΤ, με τον προβληματισμό να εστιάζει στο εάν είναι εφικτή η παραμονή του εκτός προγράμματος. Μια τέτοια εκδοχή, θα έδινε διέξοδο στην κυβέρνηση αυτή τη στιγμή, - ένα σενάριο το οποίο προέκρινε και δημοσίως  ο υπουργός εσωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης, και σαφώς το υπονόησε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος καυτηριάζοντας τη στάση του Πωλ Τόμσεν στο Eurogroup: «Το ΔΝΤ δεν μπορεί να πιέζει την ελληνική κυβέρνηση για νέα μέτρα και όχι τους Ευρωπαίους εταίρους για μείωση των πλεονασμάτων», είπε χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Τζανακόπουλος.

     

Σύμφωνα με τα σχέδια των επιτελών του Μεγάρου Μαξίμου, η μη συμμετοχή του ΔΝΤ θα διευκόλυνε έναν «σιωπηλό ευρωπαϊκό συμβιβασμό»: Ήτοι, την αποδοχή μεν υψηλών πλεονασμάτων ενδεχομένως έως το 2022, αλλά χωρίς νέα μέτρα και με προοπτική της προς τα κάτω αναθεώρησής των στόχων μετά το 2018 και μετά τις γερμανικές εκλογές. Σαφώς, όμως, οι εκτιμήσεις των ανώτατων κυβερνητικών επιτελών, προσκρούει στην εμμονή Σόιμπλε για πλήρη εμπλοκή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση. «Θα μπορούσαμε να έχουμε τελειώσει μέχρι το τέλος του έτους, αλλά οι Γερμανοί είναι αμετακίνητοι… Η Ελλάδα έχει κάνει πολλά. Δεν ήμασταν τόσο αυστηροί σε άλλα προγράμματα», ήταν η χαρακτηριστική επιβεβαίωση από ευρωπαίο αξιωματούχο στο Reuters για το μπλόκο Σόιμπλε στην αξιολόγηση…. 

                              Από την Σκύλλα στην Χάρυβδη

     

Τούτων, όλων των ανωτέρω δοθέντων, εύλογα γεννάται το ερώτημα : Η κυβέρνηση Πως…, και Γιατί απεμπολεί το ΔΝΤ που σωστά αποφαίνεται πως τα εν λόγω πλεονάσματα δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν, που επιμένει πως «το ελληνικό χρέος πρέπει να ελαφρυνθεί σημαντικά προκειμένου να καταστεί οικονομικά βιώσιμο και πολιτικά διαχειρίσιμο»… , και πέφτει στην «αγκαλιά της Γερμανίας»…, η οποία επιμένει σταθερά στην πολιτική άποψη Σόιμπλε περί υψηλών πλεονασμάτων…;;;

     

Είναι σαφές πως το Μέγαρο Μαξίμου ανάμεσα στο ΔΝΤ και το Βερολίνο επιλέγει το Βερολίνο και όπως ερμηνεύουν την εν λόγω πολιτική επιλογή, άνθρωποι πολύ κοντά στην κυβέρνηση ευρισκόμενοι, για τους εξής λόγους :

α . Πολιτική ψυχολογία.! Κρίνει πως πουλάει περισσότερο η Ευρώπη και η απομάκρυνση του ΔΝΤ από την Ελλάδα.!

β . Πολιτική προσδοκία.! Θεωρεί πως με τις πολιτικές αλλαγές που γίνονται στην Ευρώπη, θα αλλάξει και η πολιτική του Βερολίνου.!

γ . Πολιτική σκοπιμότητα.! Ελπίζει πως οι ευρωπαίοι σοσιαλιστές θα συμβάλλουν στη δημιουργία μιας πλατύτερης κεντροαριστεράς στην Ελλάδα με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ.!

                       Πολιτική συμφωνία επιδιώκει ο πρωθυπουργός

    

Σ αυτόν το σύνθετο πολιτικό – οικονομικό καμβά μεταξύ  , - Βρυξελλών, Ουάσιγκτον – Αθηνών - , το Μέγαρο Μαξίμου «παίζει τα ρέστα του» στις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και τις επαφές κορυφής που σχεδιάζει στην Ευρώπη, εν όψει και της συνόδου κορυφής της 15ης Δεκεμβρίου, για την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας. Ο Αλέξης Τσίπρας προτίθεται να έχει επαφές με Ευρωπαίους ηγέτες -την Αγκελα Μέρκελ και τον Φρανσουά Ολάντ- Ευρωπαίους αξιωματούχους , αλλά ενδεχομένως και με ισχυρούς παράγοντες από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

       

Ωστόσο, οι προσδοκίες της κυβέρνησης προσκρούουν σε μια ακόμη αρνητική εμπειρία : Τόσο επί κυβερνήσεων Αντώνη Σαμαρά – Βαγγέλη Βενιζέλου, όσο κι επί κυβερνήσεων Αλέξη Τσίπρα, η γερμανίδα καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ, ουδέποτε επί της ουσίας διαφοροποιήθηκε από τον επί των οικονομικών υπουργό, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Και ουδέποτε, επίσης, αποκήρυξε τις απειλές του περί Grexit… Μια άλλη, πιο αισιόδοξη ανάλυση που κάνουν οι επιτελείς του Μεγάρου Μαξίμου, καταλήγει στο συμπέρασμα πως μετά την επικράτηση του ΟΧΙ στην Ιταλία, οι εξελίξεις ευνοούν την Ελλάδα καθώς όχι μόνο κερδίζει χρόνο αλλά αναγκάζει Βερολίνο και Βρυξέλλες να είναι πολύ πιο διαλλακτικοί απέναντι στην Αθήνα και κατ επέκταση κι αναλογία, η δεύτερη αξιολόγηση μπορεί να επιτευχθεί όσο το δυνατόν «αναίμακτα»…!!!

Τι απ όλα θα συμβεί…;;; Οίδομεν…!!!   

Το παρόν κείμενο, Ρεπορτάζ- Ανάλυση, δημοσιεύεται στην εφημερίδα ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ που κυκλοφορεί το Σάββατο, 10 Δεκεμβρίου 2016.!

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////