Σε ένα διπλωματικό θρίλερ εξελίχθηκε η επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, καθώς η προγραμματισμένη συνάντησή του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ακυρώθηκε την τελευταία στιγμή. Η ακύρωση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, ενώ αποκαλύπτει τις στρατηγικές προτεραιότητες της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή.
Η τουρκική πλευρά αιτιολόγησε την αλλαγή προγράμματος, επικαλούμενη συμμετοχή του Ερντογάν σε σύνοδο Αραβομουσουλμάνων ηγετών που διοργάνωσε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για την κατάσταση στη Γάζα. Παράλληλα, τουρκικά ΜΜΕ όπως η Milliyet έκαναν λόγο για δυσαρέσκεια της Άγκυρας σχετικά με τον τρόπο που η ελληνική πλευρά προανήγγειλε τη συνάντηση, καθώς δεν είχαν συμφωνηθεί όλες οι τεχνικές λεπτομέρειες. Η Daily Sabah αφήνει να εννοηθεί ότι δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη για την συμμετοχή της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE ενόχλησαν επίσης την τουρκική πλευρά.
Ανώτατη κυβερνητική πηγή από την Αθήνα τόνισε ότι η ελληνική πλευρά ήταν σαφής και ότι η προαναγγελία των συναντήσεων αποτελεί σταθερή πρακτική. «Το ραντεβού ήταν απολύτως κανονισμένο και συμφωνημένο. Από εκεί και πέρα, δεν ξέρω αν τελικά θα γίνει η συνάντηση. Το βλέπω πολύ δύσκολο αυτήν τη στιγμή, αλλά κι αν δεν γίνει, θα υπάρξει ευκαιρία να τα πουν οι δύο ηγέτες κάποια άλλη στιγμή», υπογράμμισε.
Την ίδια ώρα οι Έλληνες αναλυτές, εξηγούν ότι «Αν γινόταν η συνάντηση μετά την εμπρηστική ομιλία Ερντογάν, το κλίμα θα ήταν βαρύ μεταξύ των δυο ηγετών».
Κωστίδης: Σκληρή στάση Ερντογάν για Ανατολική Μεσόγειο και Κυπριακό
Σύμφωνα με ανάλυση του δημοσιογράφου Μιχάλη Κωστίδη στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, η αναβολή και η σκληρή στάση του Τούρκου Προέδρου αντικατοπτρίζουν στρατηγική επιλογή της Άγκυρας να προωθήσει τα συμφέροντά της στην περιοχή και να ενισχύσει την διεθνή προβολή των Τουρκοκυπρίων, ενώ ταυτόχρονα διαμορφώνουν ένα νέο πλαίσιο έντασης για την Ανατολική Μεσόγειο και τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας.
Λίγες ώρες μετά την αναβολή της προγραμματισμένης συνάντησης του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανέπτυξε από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τη σκληρή γραμμή της Τουρκίας για την Ανατολική Μεσόγειο. Τόνισε πως κανένα σχέδιο στην περιοχή δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς την Τουρκία και επανέφερε το αίτημα για αναγνώριση της «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου» (ΤΔΒΚ).
Ο Ερντογάν έκανε έμμεσες αναφορές στα σχέδια πόντισης καλωδίου ηλεκτρικής ενέργειας Ελλάδας–Κύπρου και στις έρευνες της Chevron νοτίως της Κρήτης, τονίζοντας ότι έργα που αποκλείουν την Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους δεν θα ευοδωθούν. Παράλληλα, παρουσίασε την Τουρκία ως δύναμη που επιδιώκει να δει το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο ως λεκάνη σταθερότητας και συνεργασίας, ενώ δήλωσε έτοιμος για εποικοδομητικό διάλογο σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος.
Ο Τούρκος Πρόεδρος επανέλαβε την πρότασή του για διάσκεψη της Ανατολικής Μεσογείου, με συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων, την οποία είχε προτείνει και με επιστολή του στον ΟΗΕ το 2020. Η πρόταση αυτή, σύμφωνα με την τουρκική πλευρά, μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία αποκλιμάκωσης εντάσεων και δημιουργίας θετικής δυναμικής στην περιοχή.
Διπλωματικά μηνύματα και Κυπριακό
Στην ομιλία του ο Ερντογάν απέκλεισε το μοντέλο ομοσπονδίας για την Κύπρο, επισημαίνοντας την ύπαρξη δύο ξεχωριστών κρατών και δύο λαών στο νησί. Τόνισε ότι οι Τουρκοκύπριοι είναι ισότιμοι ιδιοκτήτες του νησιού και ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα την αναγνώριση της ΤΔΒΚ, επιδιώκοντας την σύναψη διπλωματικών, πολιτικών και οικονομικών σχέσεων. Σημειώνεται ότι στην ομιλία του απέφυγε οποιαδήποτε αναφορά στην Ελλάδα ή στη βελτίωση των διμερών σχέσεων, ενώ δεν υπήρξε λόγος για «ήρεμα νερά».
Παράλληλα, ο Ερντογάν απηύθυνε έκκληση για αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους και κατήγγειλε τη στρατιωτική δράση του Ισραήλ στη Γάζα, χαρακτηρίζοντας τη Χαμάς «απελευθερωτικό κίνημα» και «εμπροσθοφυλακή της Τουρκίας».
Μιχάλης Ιγνατίου: Τα σενάρια της αναβολής
Η αναβολή της προγραμματισμένης συνάντησης μεταξύ του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Συνόδου Ασφαλείας του ΟΗΕ, σηματοδοτεί, σύμφωνα με ανάλυση του δημοσιογράφου Μιχάλη Ιγνατίου στον ΣΚΑΪ, το πέρασμα σε μια περίοδο αυξημένης έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η τουρκική πλευρά επικαλέστηκε τεχνικούς λόγους, ωστόσο πηγές από την ελληνική πλευρά κάνουν λόγο για στρατηγική επιλογή της Άγκυρας, που φαίνεται να επιλέγει “ταραγμένα νερά” αντί για τη διατήρηση της πρόσφατης περιόδου σχετικής ηρεμίας.
«Κατά τη γνώμη μου ακύρωσαν τη συνάντηση για δυο λόγους: οι Τούρκοι γνώριζαν το περιεχόμενο της ομιλίας του Ερντογάν, ο Έλληνας πρωθυπουργός όμως όχι. Η αναφορά Ερντογάν στο καλώδιο είναι ευθεία απειλή όχι μόνο κατά της Κύπρου, αλλά και εναντίον της ελληνικής κυριαρχίας. Εάν ο πρωθυπουργός καθόταν εκεί και έλεγε αυτά, θα πήγαινε στη συνάντηση; Κατά τη γνώμη μου δεν θα πήγαινε».
Και συνέχισε λέγοντας: «Ο δεύτερος λόγος είναι ότι οι Τούρκοι αποφάσισαν να πάνε σε ταραγμένα και όχι σε ήρεμα νερά. Κατά τη γνώμη μου, τελείωσε η περίοδος των ήρεμων νερών. Ξέρετε πού κάθισε ο Ερντογάν στην πολυμερή συνάντηση Μουσουλμάνων και Αράβων ηγετών; Δίπλα στον πρόεδρο Τραμπ, στην κεφαλή του τραπεζιού. Εγώ περίμενα ότι εκεί θα ήταν το Κατάρ. Ενώ περιμέναμε ότι αυτή η συνάντηση θα ήταν πάνω από 2 ώρες, ο πρόεδρος Τραμπ την τελείωσε σε 1 ώρα. Τους είπε για το σχέδιο της επόμενης μέρας στη Γάζα, λέγοντας ότι θα πρέπει να βάλουν το χέρι στην τσέπη», τόνισε ο Μιχάλης Ιγνατίου.
Φήμες για συνάντηση Ερντογάν με Λίβυο πρωθυπουργό μετά την ακύρωση
Μάλιστα, συνέχισε, κυκλοφόρησε πληροφορία ότι μετά την ακύρωση της συνάντησης με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Ερντογάν είδε τον πρωθυπουργό της Λιβύης. «Αυτό δεν μπορώ να το επιβεβαιώσω. Η συνάντηση με τον Λίβυο έγινε, αλλά δεν γνωρίζουμε αν έγινε την ώρα που θα συναντούσε τον πρωθυπουργό», σημείωσε.
«Η ανώτατη κυβερνητική πηγή έκανε μια θυμωμένη δήλωση. Ήταν γνωστή η ώρα των συναντήσεων εδώ και 7-8 μέρες. Είχαν γίνει όλες οι λεπτομέρειες, είχαν δηλωθεί οι αντιπροσωπείες, ξέραμε πού θα γίνει, πότε θα γίνει. Νομίζω είναι θυμωμένος ο πρωθυπουργός μετά από αυτό».
Στο μεταξύ, το απόγευμα της Τετάρτης ο Τούρκος πρόεδρος αναμένεται να φιλοξενηθεί από τον Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσινγκτον στο Blair House, όπου έχει μετατραπεί σε «φρούριο» με συρματοπλέγματα. «Έχουν δηλώσει οι Αρμένιοι και οι Κούρδοι ότι θα κατέβουν να κάνουν διαδήλωση. Έχει γεμίσει η Ουάσινγκτον με αφίσες του Ερντογάν που γράφουν “καταζητείται”. Είναι πολύ σοβαρά τα πράγματα».
Η αντίδραση της ελληνοαμερικανικής κοινότητας
Η επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου στην Ουάσινγκτον συνοδεύτηκε από έντονες αντιδράσεις της ελληνικής ομογένειας. Το Αμερικανικό Ελληνικό Ινστιτούτο απέστειλε επιστολή προς τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ζητώντας αυστηρή στάση απέναντι στην Άγκυρα και την αποτροπή τυχόν νέων εξοπλιστικών προγραμμάτων, όπως τα μαχητικά F-16 και F-35.
Στην επιστολή επισημαίνονται σειρά ζητημάτων που αφορούν την αναξιοπιστία της Τουρκίας ως στρατηγικού εταίρου των ΗΠΑ, όπως η συνεχής παρουσία τουρκικών στρατευμάτων σε Συρία και Κύπρο, οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι απειλές κατά της ελληνικής κυριαρχίας και η υποστήριξη οργανώσεων που έχουν χαρακτηριστεί τρομοκρατικές. Επιπλέον, εκφράζεται ανησυχία για την στρατηγική στροφή της Άγκυρας προς Ρωσία, Κίνα και BRICS, αλλά και για τη στήριξη του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Η επιστολή υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη για σαφή αμερικανική απάντηση στις τουρκικές διεκδικήσεις υπό το δόγμα της “Γαλάζιας Πατρίδας”, που, όπως σημειώνεται, εντείνουν την περιφερειακή ένταση, παρεμποδίζουν ενεργειακά έργα με αμερικανικές εταιρείες και υπονομεύουν τη συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ και ΗΠΑ-Κύπρου. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην συνεχιζόμενη κατοχή της βόρειας Κύπρου από την Τουρκία, παράνομη εδώ και 51 χρόνια, με χρήση αμερικανικών όπλων, κατά παράβαση των νόμων περί εξαγωγής στρατιωτικού υλικού.
Η αναβολή της συνάντησης και οι έντονες φωνές της ομογένειας φανερώνουν ότι οι εξελίξεις στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, αλλά και στην ευρύτερη Ανατολική Μεσόγειο, εισέρχονται σε ένα πιο ασταθές και κρίσιμο στάδιο, με σημαντικές διπλωματικές και γεωπολιτικές προεκτάσεις.
https://newpost.gr/eidiseis/i-proschimatiki-akyrosi-tis-synantisis-mitsotaki-erntogan-gia-taragmena-nera-mila-o-toyrkikos-typos/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου