Εδώ «νέο παραγωγικό μοντέλο», εκεί «νέο παραγωγικό μοντέλο», πού είναι το … «νέο παραγωγικό μοντέλο»;
Πάντως, πουθενά, καθώς η επισφαλής … «ισχυρή» ανάπτυξη στηρίζεται κυρίως στην ιδιωτική κατανάλωση (που… παράγει μπόλικο ΦΠΑ και «προικοδοτεί» το μόνιμα υψηλό έλλειμμα του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών) και στο … «νταραβέρι» της … εγχώριας ζήτησης, που αν ξεφουσκώσει, όπως το 2020 και τα προηγούμενα χρόνια η ανάπτυξη θα είναι … δυσθεώρητη!
Στις 6 Ιουνίου η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοίνωσε στοιχεία για τη μεταβολή του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο του 2025. Μετά από πέντε ημέρες ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος σε ομιλία του με θέμα «Αναζητώντας το νέο μοντέλο ανάπτυξης» στο Συνέδριο «Ελλάδα 2025 -2030)επανέλαβε τα γνωστά και σε προηγούμενες δηλώσεις και συνεντεύξεις σε εφημερίδες ότι «στη στρατηγική κατεύθυνση του υπουργείου του είναι η οικοδόμηση μιας οικονομίας που παράγει, εξάγει, καινοτομεί και δημιουργεί προοπτική για τους νέους ανθρώπους» και ότι «οι μεγάλες προκλήσεις της χώρας ενόψει του 2030 είναι η επείγουσα αλλαγή του παραγωγικού μας μοντέλου, ο παραγωγικός μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας και η αποφασιστική δράση απέναντι στην οξύτατη δημογραφική απειλή»!.
Έσπευσε και η ταπεινότητα μου στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αναζητώντας το … «νέο παραγωγικό μοντέλο» που συνεχώς επαγγέλλεται στα έξι τελευταία χρόνια από την κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά ματαίως. Κι επειδή δεν βρήκα κανένα ποιοτικό χαρακτηριστικό ανάπτυξης, που να παραπέμπει σε «νέο παραγωγικό μοντέλο» ανέτρεξα σε αντίστοιχα στοιχεία για τα προηγούμενα χρόνια και, κυρίως, μετά το 2019, διότι από το 2010 έως και το 2018 όλες οι μεταβολές των παραγόντων που διαμορφώνουν το ΑΕΠ ήταν σε «χειμερία νάρκη»!.
Εδώ «νέο παραγωγικό μοντέλο, εκεί «νέο παραγωγικό μοντέλο» , πού είναι το «νέο παραγωγικό μοντέλο» ανέκραξα αναζητώντας το για τα υπόλοιπα τέσσερα χρόνια έως το 2030, που είναι… αύριο! Πουθενά!
Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της «υψηλής ανάπτυξης» μετά το 2021 είναι… πέντε, οι εξής ένας: ιδιωτική κατανάλωση. Οι υπόλοιποι τέσσερις, δηλαδή η δημόσια κατανάλωση, οι επενδύσεις και οι εξαγωγές, που χαρακτηρίζουν ένα βιώσιμο παραγωγικό υπόδειγμα, το αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση ισχυρών ρυθμών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας σε ένα μάλιστα ολοένα κυκλούμενο αβέβαιο διεθνές περιβάλλον, άλλοτε «κλαίνε, άλλοτε γελάνε», δηλαδή άλλοτε παρουσιάζουν θετική κι άλλοτε αρνητική μεταβολή!
Η ανάπτυξη χρειάζεται αληθινές μεταρρυθμίσεις
Όμως αυτό το βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο δεν «χτίζεται» με λόγια, αλλά με πραγματικές μεταρρυθμίσεις για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της επενδυτικής ελκυστικότητας, της έρευνας, της καινοτομίας και του ανταγωνισμού, για την πλήρη και παραγωγική (δηλαδή να έχουν έναν ικανοποιητικό συντελεστή απόδοσης κι όχι… ΟΠΕΚΕΠΕ ή ένταξη έργων μέχρι … κουτσής Μαρίας στο περιβόητο Ταμείο «Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας»!) αξιοποίηση των κοινοτικών και εθνικών πόρων και, φυσικά για διεύρυνση της εξωστρέφειας της οικονομίας, με την αύξηση της παραγωγής διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, η οποία θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των διαρθρωτικών ανισορροπιών στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.
Δεν μπόρεσα, λοιπόν, να εντοπίσω αυτό το «νέο παραγωγικό μοντέλο» στα και στα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την εξέλιξη του ΑΕΠ. Από τους πέντε παράγοντες (βλέπε παρατιθέμενο πίνακα 1) που διαμορφώνουν το ΑΕΠ μόνο οι εξαγωγές και η δημόσια κατανάλωση παρουσιάζουν το πρώτο τρίμηνο του 2025 ευνοϊκότερη μεταβολή σε σχέση με τις αντίστοιχες του πρώτου τριμήνου (2,2% έναντι -4,2% και 0,7% έναντι -6,8% του αντίστοιχου τριμήνου του 2004).
Όμως, η εκτιμώμενη επίπτωση κατά 1,7 μονάδες από τις εξαγωγές αντισταθμίζεται πλήρως σχεδόν από την ίδια αρνητική επίπτωση της μεταβολής των εισαγωγών (2,4%). Συνεπώς, το εξωτερικό ισοζύγιο έχει μηδενική επίπτωση στη διαμόρφωση του ΑΕΠ. Βλέπεις, λοιπόν, καμιά … εξωστρέφεια!
Ύστερα, η ευνοϊκότερη μεταβολή της δημόσιας κατανάλωσης σε σχέση με την αρνητική του πρώτου τριμήνου του 2024 έχει μιαν επίπτωση που εκτιμάται σε 0,5 ποσοστιαίες μονάδες, η οποία, ωστόσο, αντισταθμίζεται από την αρνητική επίπτωση κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες από την αρνητική μεταβολή των επενδύσεων (-3,2%, έναντι 3,7% το πρώτο τρίμηνο του 2024), συνθλίβει το ΑΕΠ κατά -0,4 ποσοστιαίες μονάδες (εκτίμηση δική μου).
Συνεπώς, από το αλγεβρικό άθροισμα των παραπάνω επιπτώσεων προκύπτει ότι τη μοναδική συμβολή (κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες) στη διαμόρφωση του ΑΕΠ κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025 έχει, όπως πάντα, η ιδιωτική κατανάλωση, με το παραγωγικό μοντέλο να πηγαίνει περίπατο!
Σημειώνεται ότι πρώτο τρίμηνο του 2024, όταν ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν στα ίδια επίπεδα με εκείνο του πρώτου τριμήνου του 2025, η εικόνα είναι εφιαλτικότερη, καθώς μόνο η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις έχουν σωρευτική θετική συμβολή (κατά 2, ποσοστιαίες μονάδες), ενώ οι υπόλοιποι τρεις (δημόσια κατανάλωση, εξαγωγές και εισαγωγές) έχουν συντριπτική αρνητική επίπτωση κατά -3,9 ποσοστιαίες μονάδες!
Ας είναι καλά η εγχώρια ζήτηση
Πώς, όμως, μετά τις παραπάνω αρνητικές επιπτώσεις των βασικών παραγόντων ανάπτυξης (πλην σταθερά της ιδιωτικής κατανάλωσης) μας προέκυψε, πάλι, και το πρώτο τρίμηνο του 2025, μεταβολή του ΑΕΠ κατά 2,5%; Ας είναι καλά η «άγια» εγχώρια ζήτηση, η οποία τροφοδοτεί «γενναία» (κάθε μεταβολή της συνεπάγεται και αντίστοιχη γενναιότερη επίπτωση) το ΑΕΠ μετά το 2021. Είπαμε, για τα προηγούμενα χρόνια ουδείς λόγος!
Και το ερώτημα που προκύπτει, ύστερα από αυτές τις «αναζητήσεις», είναι το εξής: Αλήθεια, η εγχώρια ζήτηση αποτελεί ποιοτικό χαρακτηριστικό και μάλιστα τόσο γενναίο (παρακαλώ ρίξτε ξανά μια ματιά στον παρατιθέμενο πίνακα 2) ενός «νέου παραγωγικού μοντέλου»;
Με λίγα λόγια, η εγχώρια ζήτηση ή η μεταβολή των αποθεμάτων (δαπάνη για αγορά τελικών εγχώριων προϊόντων και υπηρεσιών, έτοιμα προϊόντα, έργα που πραγματοποιούνται, υλικά, προμήθειες) και η ιδιωτική κατανάλωση αποτελούν ένα «νέο παραγωγικό μοντέλο» ή μία «φούσκα», που θα σκάσει με το παραμικρό τσίμπημα, όπως έγινε (πότε τα μαθήματα θα γίνουν μαθήματα;) το 2020 με την υγειονομική και όχι μόνο κρίση, όταν η αρνητική μεταβολή (-2,2%) της εγχώριας ζήτησης, μαζί με την αρνητική μεταβολή της παραγωγικότητας (-7%), παρά τη μείωση του κόστους εργασίας (-5,9), συμπαρέσυρε το ΑΕΠ στα τάρταρα (-8,2%).
Αντιθέτως, μετά το 2020, αν η εγχώρια ζήτηση, δηλαδή η μεταβολή κυρίως των αποθεμάτων ήταν υποτονική ή αρνητική, η μεταβολή του ΑΕΠ θα ήταν … αρνητική, καθώς εκείνη «προικοδότησε» την ανάπτυξη κατά 7,9 ποσοστιαίες, κατά 8,1 ποσοστιαίες μονάδες, κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες και κατά 4,3 ποσοστιαίες μονάδες το ΑΕΠ το 2021, το 2022, το 2023 και 2024 αντίστοιχα.
https://slpress.gr/oikonomia/o-oikonomikos-athlos-tis-kivernisis-anaptixi-apo-katanalosi-oxi-paragogi/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου