Εκλογές Τουρκία: Πραγματική η πιθανότητα ήττας για τον Ερντογάν - Ανάλυση Guardian...!!!

Τελικά φαίνεται ότι ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου θα μπορούσε να βάλει τέλος στην εξουσία του Τούρκου προέδρου στις εκλογές της Κυριακής. 

Επιμέλεια Στέλιος Θεοδώρου

Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και το κόμμα του Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη πολιτική τους πρόκληση στις εκλογές της Κυριακής, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι η ενωμένη αντιπολίτευση θα μπορούσε να βάλει τέλος στις δύο δεκαετίες εξουσίας του.

Εν μέσω οικονομικής κρίσης και μήνες μετά τους σεισμούς που σκότωσαν περισσότερους από 50.000 ανθρώπους και εκτόπισαν εκατομμύρια άλλους, οι κοινοβουλευτικές και προεδρικές ψηφοφορίες θα αποφασίσουν ποιος θα ηγηθεί της χώρας των σχεδόν 85 εκατομμυρίων κατοίκων και πού θα κατευθυνθεί στη συνέχεια.

Ο Ερντογάν έχει υπερασπιστεί τις θρησκευτικές και συντηρητικές κοινωνικές αξίες στο εσωτερικό της χώρας του, προεδρεύοντας ενός όλο και πιο αυταρχικού καθεστώτος που είναι όλο και πιο δυσανεκτικό στην κριτική. Στο εξωτερικό, επιβεβαίωσε την επιρροή της Τουρκίας στην περιοχή και χαλάρωσε τους δεσμούς της με τη Δύση.
Κύριος αντίπαλός του είναι ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου του κοσμικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), ο υποψήφιος της εξακομματικής Εθνικής Συμμαχίας, ο οποίος έχει δεσμευτεί να ανατρέψει πολλές από τις πολιτικές του Ερντογάν, συμπεριλαμβανομένης της παντοδύναμης εκτελεστικής προεδρίας του.

Πώς λειτουργούν οι εκλογές;

Στις προεδρικές εκλογές, που διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια, εκλέγεται πρόεδρος όποιος υποψήφιος κερδίσει πάνω από το 50% των ψήφων στον πρώτο γύρο. Εάν κανείς δεν εξασφαλίσει την πλειοψηφία, οι εκλογές οδηγούνται σε επαναληπτικό γύρο -που θα διεξαχθεί στις 28 Μαΐου- μεταξύ των δύο επικρατέστερων υποψηφίων.

Στις κοινοβουλευτικές εκλογές, που διεξάγονται ταυτόχρονα, ο αριθμός των εδρών που κερδίζει ένα κόμμα στο 600μελές κοινοβούλιο της Τουρκίας είναι ευθέως ανάλογος με τον αριθμό των ψήφων που λαμβάνει, υπό την προϋπόθεση ότι λαμβάνει - μόνο του ή ως μέρος μιας συμμαχίας - τουλάχιστον το 7% των εθνικών ψήφων.

Σύμφωνα με τον Guardian τα εκλογικά τμήματα θα ανοίξουν για τα 61 εκατομμύρια ψηφοφόρους της Τουρκίας στις 8 π.μ. τοπική ώρα την Κυριακή 14 Μαΐου και θα κλείσουν στις 5 μ.μ., ενώ τα αποτελέσματα αναμένονται το βράδυ. Υπολογίζεται ότι 3 εκατομμύρια ψηφοφόροι που διαμένουν στο εξωτερικό θα έχουν ψηφίσει εκ των προτέρων.

Ποιοι είναι οι υποψήφιοι πρόεδροι και τι υποστηρίζουν;

Ο ισχυρότερος ηγέτης της χώρας μετά τον Ατατούρκ, ο οποίος ίδρυσε τη σύγχρονη Τουρκία πριν από έναν αιώνα, ο 69χρονος Ερντογάν έχει απομακρύνει την Τουρκία από την κοσμικότητα και το 2018 κατήργησε το κοινοβουλευτικό της σύστημα, συγκεντρώνοντας την εξουσία στην προεδρία.

Από το παλάτι του έξω από την Άγκυρα, στην πραγματικότητα υπαγορεύει την κυβερνητική πολιτική και, όπως λένε οι επικριτές του, έχει διαβρώσει τη δημοκρατία, καταπνίγοντας τη διαφωνία και θέτοντας υπό την εξουσία του τα μέσα ενημέρωσης και τους δικαστές. Οι υποστηρικτές του λένε ότι έχει σώσει τη χώρα από σοβαρές απειλές για την ασφάλεια, όπως η απόπειρα πραξικοπήματος το 2016.

Οι οικονομολόγοι κατηγορούν επίσης τον Ερντογάν για την οικονομική κρίση της χώρας, λέγοντας ότι η επιμονή του σε χαμηλά επιτόκια εκτόξευσε τον πληθωρισμό στα ύψη - στο 85% πέρυσι - και έκανε την τουρκική λίρα να χάσει το 80% της αξίας της έναντι του δολαρίου μέσα σε πέντε χρόνια.

Ο Κεμάλ Κιλισντάρογλου, ένας 74χρονος συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος, είναι ο κύριος ηγέτης της τουρκικής αντιπολίτευσης για περισσότερο από μια δεκαετία, οδηγώντας το κόμμα του CHP σε σημαντικές νίκες σε μια σειρά από δήμους μεγάλων πόλεων, συμπεριλαμβανομένης της Κωνσταντινούπολης, της Άγκυρας και της Σμύρνης.

Ο υποψήφιος της Συμμαχίας του Έθνους έχει επικριθεί ότι δεν έχει χάρισμα και ότι μπλοκάρει πολιτικούς από το δικό του κόμμα -όπως οι υψηλού προφίλ δήμαρχοι της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας- οι οποίοι μπορεί να είχαν περισσότερες πιθανότητες νίκης.
Η συμμαχία έχει θέσει ως προτεραιότητα τη δικαιοσύνη, τη διαφθορά και την εκπαίδευση, δεσμευόμενη να αποκαταστήσει την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας, να μειώσει τον πληθωρισμό, να διαλύσει την εκτελεστική προεδρία, να αποκαταστήσει τις εξουσίες του κοινοβουλίου, να επιστρέψει τους Σύρους πρόσφυγες και να βελτιώσει τις σχέσεις με τη Δύση.

Ίσως είναι κρίσιμο ότι ο Κιλισντάρογλου έχει την υποστήριξη του κύριου φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), το οποίο τερμάτισε τρίτο στις εκλογές του 2018 και αντιμετωπίζει πιθανό κλείσιμο με δικαστική εντολή λόγω φερόμενων δεσμών μεταξύ ορισμένων μελών του και παράνομων ένοπλων Κούρδων μαχητών. Περίπου το 15% των ψηφοφόρων της Τουρκίας είναι Κούρδοι.

Ο Μουχαρέμ Ιντζέ του δεξιού, εθνικιστικού κόμματος Homeland αγνόησε τις επικρίσεις ότι με την υποψηφιότητά του διασπά την ψήφο κατά του Ερντογάν, ενώ ο δεξιός Sinan Oğan, πρώην μέλος του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), κατεβαίνει ως ανεξάρτητος.
Τι σκέφτονται οι ψηφοφόροι;

Στην προεκλογική εκστρατεία κυριάρχησαν η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας και η κρίση του κόστους ζωής, καθώς και οι τεράστιες ζημιές που προκλήθηκαν από τους σεισμούς και το ερώτημα ποιος πρόεδρος και ποια κομματική συμμαχία είναι σε θέση να βελτιώσει τα πράγματα.

Η αντιπολίτευση έχει επίσης επιτεθεί κατά της υποτιθέμενης κακής διαχείρισης της επιχείρησης διάσωσης και των συνεπειών των σεισμών από την κυβέρνηση και την κατηγόρησε ότι δεν εφάρμοσε τους οικοδομικούς κανονισμούς. Η σκληρά πληγείσα, παραδοσιακά φιλο-ερντογανική ανατολική χώρα θα μπορούσε να αποδειχθεί κρίσιμη.

Γιατί έχει σημασία πέρα από την Τουρκία;

Υπό τον Ερντογάν, η Τουρκία έχει επιδείξει στρατιωτική δύναμη στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής, εξαπολύοντας επιδρομές στη Συρία, διεξάγοντας επίθεση κατά των Κούρδων μαχητών στο Ιράκ και στέλνοντας στρατιωτική υποστήριξη στη Λιβύη και το Αζερμπαϊτζάν.

Έχει επίσης συγκρουστεί διπλωματικά με τη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ, έχει διαπληκτιστεί με την Ελλάδα και την Κύπρο για τα θαλάσσια σύνορα στην ανατολική Μεσόγειο και έχει υποστεί κυρώσεις στην αμερικανική βιομηχανία όπλων μετά την αγορά ρωσικών συστημάτων αεράμυνας.

Η εγγύτητα του Ερντογάν με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, έχει οδηγήσει τους επικριτές να αμφισβητήσουν τη δέσμευση της Τουρκίας έναντι των άλλων μελών του ΝΑΤΟ - κάτι που η πρόσφατη απροθυμία της Άγκυρας να υποστηρίξει τις αιτήσεις ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας απλώς ενίσχυσε.

Η Τουρκία, ωστόσο, μεσολάβησε επίσης για μια συμφωνία για τις ουκρανικές εξαγωγές σιταριού, υπογραμμίζοντας τον πιθανό ρόλο της στον τερματισμό του πολέμου. Για την ΕΕ, η ήττα του Ερντογάν θα ήταν στρατηγικά ευπρόσδεκτη αλλά πολιτικά δύσκολη, καθώς θα μπορούσε να επανεκκινήσει την αίτηση ένταξης της Τουρκίας.

Τι γίνεται με τις βουλευτικές εκλογές;

Οι ψηφοφόροι έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε 32 κόμματα, τα περισσότερα οργανωμένα σε πολλαπλές συμμαχίες, με επικεφαλής προς το παρόν τη Λαϊκή Συμμαχία που αποτελείται από το κυβερνών ΑΚΡ, το MHP, το κόμμα Μεγάλη Ενότητα (BBP) και το κόμμα Νέα Ευημερία (YRP).

Τα έξι κόμματα που απαρτίζουν την αντιπολιτευόμενη Εθνική Συμμαχία είναι το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το Καλό Κόμμα (İYİ), το Κόμμα Ευτυχίας (SP), το Κόμμα του Μέλλοντος (GP), το Δημοκρατικό Κόμμα (DP) και το Κόμμα Δημοκρατίας και Προόδου (DEVA).
Το κόμμα της Πράσινης Αριστεράς (YSP, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων υποψηφίων του HDP) και το Εργατικό Κόμμα της Τουρκίας (TİP) αποτελούν τη Συμμαχία Εργασίας και Ελευθερίας, ενώ τρία αριστερά κόμματα βρίσκονται στην Ένωση Σοσιαλιστικών Δυνάμεων και δύο δεξιά κόμματα στην Προγονική Συμμαχία.

Ποιος θα κερδίσει και τι θα συμβεί στη συνέχεια;

Στις προεδρικές εκλογές, οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι ο Κιλισντάρογλου προηγείται οριακά του Ερντογάν κατά περίπου δύο μονάδες, αλλά είναι απίθανο να λάβει την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων, πράγμα που σημαίνει ότι αναμένεται δεύτερος γύρος σε δύο εβδομάδες.

Ορισμένοι σχολιαστές έχουν προειδοποιήσει ότι αν ο Ερντογάν χάσει με μικρή διαφορά μπορεί να αρνηθεί να παραιτηθεί, όπως συνέβη όταν το ΑΚΡ έχασε τον έλεγχο της Άγκυρας και της Κωνσταντινούπολης στις δημοτικές εκλογές που αμφισβήτησε, αναγκάζοντας μάλιστα σε επαναληπτική εκλογική αναμέτρηση στην τελευταία.

Στις κοινοβουλευτικές εκλογές, το AKP του προέδρου θα αναδειχθεί ως το μεγαλύτερο κόμμα, αλλά η αντιπολίτευση, η Εθνική Συμμαχία, αναμένεται να είναι το μεγαλύτερο πολιτικό μπλοκ. Πολλοί αναλυτές προειδοποιούν, ωστόσο, ότι οι δημοσκοπήσεις στην Τουρκία δεν είναι πάντα ακριβείς.

 https://www.ieidiseis.gr/politiki/197303/ekloges-tourkia-pragmatiki-i-pithanotita-ittas-gia-ton-erntogan-analysi-guardian