Προετοιμασίες τραπεζών ενόψει νέας υποβάθμισης από τις Fitch και Moody’s ...!!!

Eνισχύσεις 25 δισ., μείωση κόστους με αλλαγές εργασιακών σχέσεων, η πρώτη γραμμή άμυνας του τραπεζικού συστήματος



Του Μπαμπη Παπαδημητριου / Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ


Οι ελληνικές τράπεζες δεν έφεραν την κρίση στην οικονομία. «Το επιχειρηματικό μοντέλο των τραπεζών ήταν μάλλον συντηρητικό», υπενθυμίζει ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, καθηγητής Γιώργος Προβόπουλος. Καθώς όμως μπήκαμε στο τρίτο συνεχόμενο έτος ύφεσης, τα ερωτήματα για την ανθεκτικότητα του συστήματος πληθαίνουν. Πριν από τις γιορτές, χρειάστηκε έντονη, όσο και διακριτική, συζήτηση προκειμένου ο Fitch, ο μόνος οίκος αξιολόγησης που μέχρι σήμερα δεν είχε ρίξει τόσο χαμηλά τα ελληνικά ομόλογα, να ξαναδεί τη θέση του.


«Βλέπουν» διπλή υποβάθμιση


Ομως, η αγορά πιστεύει ότι όχι μόνον η Fitch αλλά και η Moody's θα προχωρήσουν στην υποβάθμιση. Ολα εξαρτώνται πλέον από το πόσα «κλικ» κάτω θα βρεθεί η χώρα. Για τις τράπεζες το σενάριο αυτό θα δημιουργήσει πρόσθετα προβλήματα, ειδικότερα αν η βαθμολόγηση πέσει περισσότερο από δύο βαθμούς. Βεβαίως, κυβέρνηση, τριμερής και Τράπεζα της Ελλάδος έχουν προβλέψει τη γραμμή άμυνας. Η Βουλή έχει εγκρίνει τη διάθεση πρόσθετων εγγυήσεων ύψους 25 δισ., προκειμένου οι τράπεζες να διασφαλίσουν την αναχρηματοδότησή τους από την ΕΚΤ. Τι θα μείνει όμως από αυτά στην αγορά; Κάτι μεταξύ 18 ή 16 δισ. ευρώ. ...
 ...


Η μείωση των καταθέσεων χειροτέρευσε το πρόβλημα ρευστότητας, το κρισιμότερο για κάθε τραπεζικό σύστημα θέμα. Το κράτος κάλυψε το έλλειμμά του, προκαλώντας τρομακτικό «εκτοπισμό» επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Επιπλέον, ένα σημαντικό ποσό βγήκε από το σύστημα, αν και η εκροή αυτή έχει περιοριστεί. Η ρευστότητα για το 2011 είναι διασφαλισμένη. Μια οικονομία σε ύφεση δεν απαιτεί πρόσθετες πιστώσεις. Η «ισορροπία χρηματοδότησης θα είναι χαμηλή αλλά επαρκής», διαβεβαιώνει ο διοικητής της Αγροτικής Τράπεζας, Θόδωρος Πανταλάκης. «Αφού δεν υπάρχουν ευκαιρίες, ενώ και το κόστος του χρήματος είναι τόσο υψηλό, δεν θα υπάρξει και ζήτηση για χρηματοδοτήσεις», προσθέτει.


Το δεύτερο μεγάλο θέμα των τραπεζών για το 2011 είναι ο περιορισμός του κόστους λειτουργίας.


Μείωση κόστους


Ο Νίκος Καραμούζης, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας Eurobank, είναι αισιόδοξος και δείχνει τη μείωση κατά 12% σε τρία χρόνια που πέτυχαν στον συγκεκριμένο πιστωτικό οργανισμό. Ο κ. Πανταλάκης μοιράζεται την ίδια αισιοδοξία. Υπολογίζει ότι η Αγροτική θα μειώσει το κόστος της κατά 5%, χάρη και στη μείωση κατά 322 άτομα του προσωπικού. Οι τράπεζες άργησαν να ενεργήσουν, αφού μόνο μετά το καλοκαίρι άρχισαν να εξετάζουν συστηματικά το θέμα. Η προσαρμογή θα αλλάξει τα περισσότερα απ' όσα έγιναν τα προηγούμενα δέκα χρόνια. Είναι προφανές ότι το πλήθος των καταστημάτων, υπηρεσιών και ειδικευμένων στελεχών που χρειάστηκαν στην περίοδο της ταχύτατης ανόδου των δανείων, είναι, σήμερα, υπερβολικό. Οι δυσκολίες προσαρμογής του συστήματος θα ενθαρρύνουν την αναθέρμανση των συζητήσεων που έγιναν πρόσφατα σε ό,τι αφορά συγχωνεύσεις ή συνεργασίες μεταξύ των τραπεζικών ιδρυμάτων.


Νέες εργασιακές σχέσεις


Επίκαιρο θέμα στην προοπτική αυτή είναι η μείωση του κόστους εργασίας. Η σχετική προσαρμογή πρέπει τώρα να επιταχυνθεί. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση οφείλει, μέχρι τέλη Φεβρουαρίου, να προχωρήσει σε νομοθετική αλλαγή του πλαισίου ρύθμισης των εργασιακών θεμάτων. «Το σύνολο των τραπεζικών υπαλλήλων», σημειώνεται σχετικά, «θα τεθεί υπό το ίδιο καθεστώς με τους άλλους υπαλλήλους του ιδιωτικού τομέα». Αυτό σημαίνει πως ειδικοί κανονισμοί προσωπικού που καλύπτονται κατά κανόνα από σχετικούς νόμους και ισχύουν στις περισσότερες τράπεζες, θα αντικατασταθούν με νέες συμφωνίες, που θα προκύψουν από ενδοεταιρικές διαπραγματεύσεις.


Ισχυρές συγκρούσεις


Η μεταρρύθμιση αυτή αναμένεται να επιτρέψει στις τράπεζες να επανατοποθετούν ευχερέστερα το προσωπικό τους και να προσαρμόζουν το ωράριο εργασίας, μεταξύ άλλων ρυθμίσεων. Καλά πληροφορημένοι συνδικαλιστές επισημαίνουν ότι το θέμα που θα προκαλέσει ισχυρές συγκρούσεις είναι η πρόβλεψη της δεύτερης επικαιροποίησης του Μνημονίου, σύμφωνα με την οποία θα καταργηθούν οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου, η λήξη των οποίων εκτείνεται μέχρι το προβλεπόμενο όριο συνταξιοδότησης. Η ρύθμιση αυτή προσδίδει, πρακτικώς, χαρακτηριστικά μονιμότητας όμοια με εκείνα που ισχύουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.