Η Μεγάλη Εβδομάδα αποτέλεσε και για την ελληνική διαπραγματευτική ομάδα και για τους εκπροσώπους του «κουαρτέτου» μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για...
ανασύνταξη δυνάμεων πριν από τον τελικό γύρο διαβουλεύσεων, ο οποίος θα αρχίσει ουσιαστικά στις 21 Απριλίου, στο περιθώριο της εαρινής συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, στην Ουάσιγκτον.
Την ίδια ημέρα η Ελληνική Στατιστική Αρχή θα ανακοινώνει στην Αθήνα τους τελικούς αριθμούς για την εξέλιξη του πρωτογενούς πλεονάσματος κατά τη διάρκεια του 2016 και πλέον, με... ανοικτά χαρτιά, οι εμπλεκόμενοι θα μπουν στην τελική φάση των διαβουλεύσεων, με στόχο την πλήρη συμφωνία όχι αργότερα από τις 22 Μαΐου, κατά την τακτική συνεδρίαση του Eurogroup.
Τι γνωρίζουμε αυτήν τη στιγμή για το περιεχόμενο της συμφωνίας με τους δανειστές; Στην πραγματικότητα όχι πολλά πράγματα, πέραν των... διαγραμμάτων.
♦Συμφωνήθηκε ότι θα ληφθούν αρνητικά μέτρα της τάξεως του 2% του ΑΕΠ: 1% θα πρέπει να προέλθει από την περικοπή των συντάξεων ήδη από την 1.1.2019 και το υπόλοιπο 1% του ΑΕΠ θα πρέπει να εξοικονομηθεί από τη μείωση του αφορολογήτου, που θα γίνει από την 1.1.2020 εκτός... απροόπτου.
♦ Γνωρίζουμε επίσης ότι, αν υπάρξει το κατάλληλο δημοσιονομικό έδαφος, θα ληφθούν και θετικά μέτρα της τάξεως του 2% ως εξής:
Το πρώτο «καλό» πακέτο - αυτό του 2019 - θα περιλαμβάνει τα κοινωνικά μέτρα, όπως είναι η χρηματοδότηση προγραμμάτων για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, η μείωση της συμμετοχής των συνταξιούχων στα φάρμακα (ακόμη και η πλήρης απαλλαγή), η ενεργοποίηση ενός εκτεταμένου προγράμματος στέγασης, η αύξηση του επιδόματος τέκνων ώστε να καταπολεμηθεί η παιδική φτώχεια, αλλά και ένα επενδυτικό πρόγραμμα αγνώστων λοιπών στοιχείων.
Το δεύτερο «καλό» πακέτο θα έχει κυρίως φορολογικό περιεχόμενο, θα ισχύσει από το 2020 (υπό την προϋπόθεση πάντοτε ότι θα υπάρχει το κατάλληλο δημοσιονομικό έδαφος) και θα περιλαμβάνει τη μείωση του βασικού συντελεστή της φορολογικής κλίμακας από το 22% στο 20%, τη μείωση των συντελεστών στην κλίμακα υποογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης, τη (μικρή) μείωση της βεβαίωσης του ΕΝΦΙΑ και τη μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων είτε στο 26% είτε στο 27% από το επίπεδο του 29% που είναι σήμερα.
Τα γνωστά σημεία
Οι δημοσιονομικές προϋποθέσεις που προαναφέρθηκαν αφορούν την επίτευξη του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος, ο οποίος τίθεται στο 3,5% για τουλάχιστον μέχρι και το 2021, δηλαδή για ολόκληρη την περίοδο που καλύπτει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής της χώρας (2017 - 2021).
Ακόμη, για να κρίνεται κάθε χρόνο εγκαίρως το αν θα ενεργοποιούνται τα αρνητικά και τα θετικά μέτρα, θα δημιουργηθεί ένας μηχανισμός λήψης της σχετικής απόφασης, στον οποίο θα συμμετέχουν οι εκπρόσωποι των θεσμών και φυσικά η ελληνική κυβέρνηση.
Το «ντεμπούτο» αυτού του μηχανισμού θα γίνει το καλοκαίρι του 2018, αμέσως μόλις λήξει το τρίτο μνημόνιο. Αυτό θα συμβεί διότι, μέχρι να κατατεθεί ο προϋπολογισμός του 2019 στη Βουλή, ο υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας θα πρέπει να γνωρίζει ποια και πόσα από τα θετικά ή αρνητικά μέτρα θα πρέπει να ενσωματώσει στις προβλέψεις για την εξέλιξη των βασικών οικονομικών μεγεθών της χώρας.
Από τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου γνωρίζουμε επίσης τα βασικά όσον αφορά τις αλλαγές στα εργασιακά. Δεν θα αυξηθεί το ποσοστό των ομαδικών απολύσεων και δεν θα αναγνωριστεί στους εργοδότες το δικαίωμα του lock out (της εργοδοτικής ανταπεργίας).
Όσον αφορά την αποκατάσταση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, τα πρώτα ουσιαστικά βήματα θα γίνουν από το καλοκαίρι του 2018, δηλαδή μετά το τέλος του τρίτου μνημονίου. Το δικαίωμα βέτο του υπουργού Εργασίας στις ομαδικές απολύσεις θα χαθεί, ενώ είναι αμφίβολο αν θα υπάρξουν αλλαγές (και ποιες) στον συνδικαλιστικό νόμο.
Τα άγνωστα στοιχεία
Στο σημείο αυτό τελειώνουν τα γνωστά δεδομένα στην εξίσωση της συμφωνίας και αρχίζουν τα άγνωστα, τα οποία όμως επίσης θα πρέπει να αποσαφηνιστούν μέσα σε ακριβώς έναν μήνα (από τις 21 Απριλίου μέχρι τις 22 Μαΐου), ο οποίος θα έχει τα ακόλουθα γεγονότα «σταθμούς»:
Την ανακοίνωση του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2016 από την Ελληνική Στατιστική Αρχή στις 21 Απριλίου και τη Eurostat στις 24 Απριλίου. Αν επιβεβαιωθεί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος μίλησε ανοικτά για πλεόνασμα αρκετά υψηλότερο του 3% (σσ.: όπως τόνισε, ο βασικός στόχος του 3,5% έχει ήδη επιτευχθεί από το 2016), τότε η θέση της ελληνικής πλευράς στις τεχνικές διαπραγματεύσεις που θα γίνουν στο Hilton θα απλοποιηθεί ακόμη περισσότερο.
Την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, που είναι προγραμματισμένη να διεξαχθεί από τις 21 έως τις 23 Απριλίου.
Στην Ουάσιγκτον αναμένεται να συζητηθεί το θέμα του ελληνικού χρέους, καθώς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θέλει σαφείς διαβεβαιώσεις για το περιεχόμενο των μεσοπρόθεσμων μέτρων πριν μεταφέρει το ελληνικό ζήτημα στο διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου με το ερώτημα της υπογραφής νέου μνημονίου με την Ελλάδα.
Δεν είναι καθόλου σαφές αν θα ανακοινωθούν συγκεκριμένα μέτρα διευθέτησης του χρέους (δεδομένου ότι η Γερμανία θέλει η όλη συζήτηση να αναβληθεί για το τέλος του τρίτου μνημονίου και σε κάθε περίπτωση για μετά τις γερμανικές εκλογές), ωστόσο το ζητούμενο είναι να υπάρξει μια πολιτική δέσμευση από την πλευρά του Eurogroup ότι θα ληφθεί κάθε αναγκαίο μέτρο ώστε η ετήσια δαπάνη της Ελλάδας για χρεολύσια και τόκους να μην ξεπεράσει το 15% του ΑΕΠ.
Εκτιμάται ότι μια τέτοια δήλωση θα θεωρηθεί αρκετή σε αυτήν τη φάση τόσο από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, για να υπογράψει το δικό του μνημόνιο με την Ελλάδα, όσο και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, προκειμένου να επιτρέψει την ένταξη και των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Την τελευταία - στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης - αποστολή του κουαρτέτου στην Αθήνα, με στόχο να κλείσει η τεχνική συμφωνία (Staff Level Agreement). Η άφιξη αναμένεται μέσα στην εβδομάδα 24-30 Απριλίου, προκειμένου οι λεπτομέρειες της πολιτικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε στη Μάλτα να έχουν οριστικοποιηθεί μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου.
Η σκυτάλη θα περάσει έπειτα στην ελληνική Βουλή, προκειμένου να ψηφίσει ολόκληρο το πακέτο των μέτρων, θετικών και αρνητικών. Προς το παρόν, υπάρχει ένα ερώτημα: Σε ποιον βαθμό θα πρέπει να έχει προχωρήσει η συζήτηση για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα διευθέτησης του χρέους, προκειμένου να στείλει ο πρωθυπουργός το πολυνομοσχέδιο στη Βουλή;
Ο Αλέξης Τσίπρας έχει ήδη δηλώσει δημοσίως ότι θέλει τα μέτρα επί του χρέους να προηγηθούν της ψήφισης των δημοσιονομικών μέτρων. Το πώς θα γίνει αυτό - δεδομένου ότι οι Γερμανοί θέλουν ψηφισμένα τα δημοσιονομικά μέτρα πριν από το Eurogroup, όπου θα κλειδώσει η τελική συμφωνία - είναι κάτι που θα φανεί στην πράξη.
Ο τελευταίος σταθμός θα είναι το Eurogroup, το οποίο είναι προγραμματισμένο να συνέλθει στις 22 Μαΐου, αν και οι εμπλεκόμενοι παίκτες έχουν αφήσει ανοικτό το παράθυρο για έκτακτη συνεδρίαση εφόσον χρειαστεί.
(Πρόβλεψη: Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν πιεστικές χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας μέσα στον Μάιο, πολύ δύσκολα θα πειστούν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης να μπουν στη διαδικασία μιας έκτακτης συνεδρίασης αποκλειστικά για την Ελλάδα.)
Μετά την πολιτική συμφωνία στο Euro-group, τα αμέσως επόμενα βήματα είναι:
♦ Η σύγκληση του Δ.Σ. του ΔΝΤ για να εγκρίνει το νέο μνημόνιο με την Ελλάδα (σ.σ.: θα έχει διάρκεια έως το καλοκαίρι του 2018, αλλά το ποσό της χρηματοδότησης δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί).
♦ Η συνεδρίαση του Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης για την εκταμίευση της επόμενης δόσης ύψους τουλάχιστον 7 δισ. ευρώ.
♦ Η συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΕΚΤ για να εγκριθεί η συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE).
Οι κρίσιμες εκκρεμότητες
Ποιοι είναι οι άγνωστοι παράγοντες που πρέπει να αποσαφηνιστούν μέσα στο «γεμάτο» 30ήμερο που αρχίζει στις 21 Απριλίου;
Για πόσα χρόνια η Ελλάδα θα πρέπει να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ; Αληθεύει η πληροφορία ότι η δέσμευση θα ισχύσει για μια πενταετία, δηλαδή μέχρι και το 2023; Αν κάτι τέτοιο ισχύει, τότε στην πράξη θα είναι δεμένα τα χέρια όχι μόνο της επόμενης κυβέρνησης, αλλά ενδεχομένως και της μεθεπόμενης (δεδομένου ότι το 2020 λήγει και η θητεία του Προέδρου της Δημοκρατίας).
Σε ό,τι αφορά το 2019 και το 2020, καθο- ριστικής σημασίας θα είναι ο μηχανισμός λήψης της απόφασης για το αν το πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να φτάσει τον στόχο αυτά τα δύο έτη. Είναι μια δύσκολη απόφαση και πολιτικά και οικονομικά. Οικονομικά, διότι ουσιαστικά η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί όχι επί πραγματικών δεδομένων αλλά και επί προβολών και προβλέψεων.
Μόνο που αυτήν τη φορά οι προβλέψεις δεν θα είναι καθόλου ανώδυνες, καθώς επί αυτών θα στηριχθούν οι αποφάσεις για την ενεργοποίηση των θετικών μέτρων. Αν μάλιστα αληθεύει η πληροφορία ότι τον πρώτο λόγο σε αυτόν τον μηχανισμό θα έχει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τότε θα πρέπει από τώρα να προετοιμαζόμαστε για μια σκληρή διαπραγμάτευση, η οποία θα εκτυλιχθεί σχεδόν ταυτόχρονα με τους «πανηγυρισμούς» για τη λήξη του τρίτου μνημονίου.
Ουσιαστικά αυτός ο μηχανισμός θα καθορίσει το αν το 2019 θα γίνει μόνο η περικοπή των συντάξεων ή και η μείωση του αφορολογήτου, καθώς επίσης και ποια θετικά μέτρα (που μπορεί να είναι και... κανένα θετικό μέτρο) θα ισχύσουν το 2019 και το 2020.
Ποια θα είναι η συνταγή της περικοπής των συντάξεων; Το θέμα έχει παραμείνει ανοικτό, αλλά είναι αυτό που καίει περισσότερους από ένα εκατομμύριο συνταξιούχους, οι οποίοι ζουν από τώρα με την αγωνία για το εισόδημα της επόμενης ημέρας...
topontiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου