Το ΔΝΤ πλάθει τη νέα μορφή της ελληνικής κοινωνίας: Πόροι από τους ηλικιωμένους στους νέους...!!!

του Γιάννη Αλμπάνη

Μετά τη χθεσινή κυβερνητική διαρροή, έχουμε πια σε μεγάλο βαθμό τη γενική εικόνα της συμφωνίας κυβέρνησης - δανειστών. 

Τα νέα μέτρα δεν έρχονται απλώς να περικόψουν εκ νέου τα εισοδήματα των συνταξιούχων και χαμηλόμισθων. Διαμορφώνουν τις νέες συντεταγμένες της ελληνικής κοινωνίας, έτσι ακριβώς όπως τις είχαν περιγράψει οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν και Μορίς Όμπστφελντ σε άρθρο τους τον Δεκέμβριο.

Τα νέα μέτρα

Υπενθυμίζουμε τα νέα μέτρα έτσι όπως τα διέρρευσαν χθες κυβερνητικοί αξιωματούχοι:
• Περικοπές συντάξεων για 900.000 συνταξιούχους
• Αφορολόγητο 5.900 ευρώ.

• Πλεονάσματα 3,5% για τρία χρόνια μετά την επίσημη λήξη του τρίτου Μνημονίου.
Τα αντισταθμιστικά μέτρα θα είναι:
• Μείωση του πρώτου κλιμακίου της φορολογικής κλίμακας από το 22% στο 20% για φυσικά πρόσωπα.
• Μείωση της φορολογίας για τις επιχειρήσεις από το 29% στο 26%.
• Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 200 εκατ. Ευρώ (περίπου 7,5%)
• 400 εκατομμύρια για επιδότηση ενοικίου και θέρμανσης.
• 400 εκατομμύρια για παιδικούς σταθμούς και παιδικά γεύματα στα σχολεία
• 400 εκατομμύρια για υποδομές στους δήμους.
• 400 εκατομμύρια για προγράμματα απασχόλησης του ΟΑΕΔ.
Δεν είναι απίθανο να υπάρξουν επιμέρους αλλαγές. Μολαταύτα, οι όποιες αλλαγές δεν θα μεταβάλουν άρδην τη γενική εικόνα.

Το άρθρο Τόμσεν - Όμπστφελντ

Τα μέτρα της συμφωνίας δεν αποτελούν μεμονωμένες δημοσιονομικές παρεμβάσεις, αλλά μέρη ενός συνολικού σχεδίου του ΔΝΤ για την ελληνική κοινωνία. Προφανώς κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης, ο κ. Τσακαλώτος έκανε παρεμβάσεις για να αποκτήσει το πακέτο πιο «αριστερό» χαρακτήρα. 
Ωστόσο, αν υπό το φως των νέων μέτρων διαβάσουμε το άρθρο που δημοσίευσαν στις 12 Δεκεμβρίου 2016 ο διευθυντής Ευρώπης του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν κι ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου Μορίς Όμπστφελντ, γίνεται φανερό ότι όλα βαίνουν σύμφωνα με τον σχεδιασμό του ΔΝΤ. Το άρθρο είχε δημοσιευτεί στο blog του Ταμείου και είχε προκαλέσει τις οξείς αντιδράσεις της κυβέρνησης.
«Δεν θέλουμε περισσότερη λιτότητα»
Οι Τόμσεν και Όμπστφελντ διέψευδαν τότε ότι το ΔΝΤ απαιτούσε περισσότερη λιτότητα –τουλάχιστον σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει το Ταμείο στη λιτότητα. 
Έγραφαν χαρακτηριστικά: «Το ΔΝΤ επικρίνεται κυρίως ότι απαιτεί περισσότερη δημοσιονομική λιτότητα, και συγκεκριμένα ότι το θέτει σαν προϋπόθεση για την ελάφρυνση του χρέους που χρειάζεται επειγόντως. Αυτό δεν είναι αλήθεια και πρέπει να γίνουν διευκρινίσεις».
Σύμφωνα με τους κυβερνητικούς αξιωματούχους, το δημοσιονομικό ισοζύγιο μέτρων και αντισταθμιστικών είναι ισορροπημένο. Επομένως όντως δεν υπάρχει γενικά περισσότερη λιτότητα, αν και σαφώς θα υπάρξει περισσότερη λιτότητα για τους συγκεκριμένους ανθρώπους που θα πλήξουν οι περικοπές και δεν θα μπορέσουν να λάβουν τις παροχές.
Οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ ζητούσαν από την ελληνική κυβέρνηση «να μεταρρυθμίσει τη δομή των φόρων και των δαπανών της γιατί αμφότεροι οι τομείς είναι κατά πολύ μη-φιλικοί προς την ανάπτυξη και τη δικαιοσύνη».
Προσέθεταν ότι απαιτείται «μια δομή στα οικονομικά του δημοσίου, η οποία μεσοπρόθεσμα είναι πιο φιλική προς την ανάπτυξη και πιο δίκαιη». Τα νέα μέτρα αποτελούν αναμφίβολα μια μεγάλη μεταρρύθμιση τόσο στο σκέλος των φόρων όσο και σε αυτό των δαπανών.
Οι Τομσεν και Όμπστφελντ έκαναν επίσης λόγο για «ένα καθεστώς φορολογίας εισοδήματος που εξαιρεί πάνω από τα μισά νοικοκυριά από οποιαδήποτε υποχρέωση (ο μέσος όρος στην υπόλοιπη Ευρωζώνη είναι 8 τοις εκατό), και ένα εξαιρετικά γενναιόδωρο συνταξιοδοτικό σύστημα που κοστίζει στον προϋπολογισμό σχεδόν 11% του ΑΕΠ ετησίως (σε αντίθεση με τον μέσο όρο στην υπόλοιπη Ευρωζώνη που είναι 2¼ του ΑΕΠ). 
Υπενθυμίζεται ότι οι κκ Τσακαλώτος και Αχτσιόγλου είχαν κατηγορήσει με μεγάλη πειστικότητα τους αξιωματούχους του ΔΝΤ ότι χαλκεύουν τα στοιχεία, χρησιμοποιώντας διαφορετικό τρόπο υπολογισμού για την Ελλάδα από ό,τι για τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Το τελικό αποτέλεσμα όμως είναι ότι, όπως ακριβώς ήθελε το ΔΝΤ, πάμε σε πολύ μεγάλη διεύρυνση της φορολογικής βάσης καθώς και σε νέο περιορισμό της «γενναιοδωρίας» του ασφαλιστικού συστήματος.

Δαπάνες, ομαδικές απολύσεις, επιδόματα

Στο άρθρο των Τόμσεν και Όμπστφλεντ στηλιτευόταν ακόμα η «επιλογή» της ελληνικής κυβέρνησης να περικόψει τις επενδύσεις και τις αποκαλούμενες διακριτικές δαπάνες, αντί να μειώσει το αφορολόγητο και τις συντάξεις: «η φθίνουσα υποδομή εμποδίζει την ανάπτυξη, και η παροχή δημόσιων υπηρεσιών, όπως μεταφορές και ιατρική περίθαλψη, αντιμετωπίζει προβλήματα».
Στη συνέχεια, συνέδεαν την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων με την αύξηση των παροχών στους ανέργους: «Αντί κυβέρνηση να παρέχει υποστήριξη σε απολυμένους εργαζόμενους περιορίζει τη δυνατότητα των εταιρειών να απολύουν». Δεν είναι τυχαίο ότι το μεγαλύτερο μέρος των αντίμετρων αποτελείται από στοχευμένα προΝοιακά προγράμματα, ενώ δίνονται κονδύλια για τις υποδομές των
δήμων. Σε ό, τι αφορά τις ομαδικές απολύσεις, δεν υπάρχει ακόμα τελική συμφωνία, αλλά είναι απίθανο να μη προχωρήσει η χαλάρωση των περιορισμών τους.
Η κατακλείδα του άρθρου των Τομσεν Όμπστφελντ θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως σύνοψη της συμφωνίας κυβέρνησης-δανειστών: «Με απλά λόγια, η Ελλάδα δεν μπορεί να εκσυγχρονίσει την οικονομία της ενισχύοντας την χρηματοδότηση για υποδομές και για καλά- στοχευμένα κοινωνικά προγράμματα ενώ παράλληλα απαλλάσσει πάνω από τα μισά νοικοκυριά από τη φορολογία εισοδήματος, και καταβάλλοντας δημόσιες συντάξεις στα επίπεδα των πλέον πλούσιων Ευρωπαϊκών χωρών».

Καινούργιος κοινωνικός χάρτης

Είναι προφανές ότι τα μέτρα οδηγούν σε έναν καινούργιο κοινωνικό χάρτη. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλης κλίμακας μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, του ασφαλιστικού. της κοινωνικής πρόνοιας και κατά πάσα πιθανότητα της εργατικής νομοθεσίας.
Με τα νέα μέτρα μεταφέρονται πόροι:
* Από τους πιο ηλικιωμένους στους πιο νέους.
* Από τους συνταξιούχους και τους φτωχούς μισθωτούς στις επιχειρήσεις και τους κοινωνικά αποκλεισμένους.
Ίσως όμως η πιο μεγάλη αλλαγή έρχεται από το συνδυασμό της μεγάλης περικοπής στις συντάξεις με την αύξηση των προνοιακών επιδομάτων: Συρρικνώνεται ο ρόλος της οικογένειας ως βασικού κοινωνικού κυττάρου αλληλεγγύης. Ο ρόλος αυτός περνάει σε μεγάλο βαθμό στις κρατικές προνοιακές δομές. Η αλλαγή στην πρόνοια σε συνδυασμό με την πιθανότατη χαλάρωση της νομοθεσίας για τις απολύσεις, οδηγεί σε μια κοινωνία πιο εξατομικευμένη και πιο ανταγωνιστική. 
Εν ολίγοις, το ΔΝΤ πλάθει μια νέα μορφή της ελληνικής κοινωνίας.